Obowiązek opracowania dokumentu wynika z art. 28 aa ustawy z dnia 8 marca 1990 r.
o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.) zwanej dalej ustawą o samorządzie gminnym.

Raport obejmuje podsumowanie działalności wójta w roku poprzednim, w szczególności realizację polityk, programów i strategii, a także uchwał rady gminy[1]. Rada gminy rozpatruje raport podczas sesji, na której podejmowana jest uchwała rady gminy w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium wójtowi. Rada gminy, po przeprowadzeniu debaty, podejmuje uchwałę
o udzieleniu wotum zaufania wójtowi lub nie udzieleniu wotum zaufania wójtowi.

Szczegółowy zakres raportu został zdefiniowany Uchwałą Rady Gminy Hajnówka nr VII/51/19 z dnia 29 marca 2019 r. w sprawie określenia szczegółowych wymogów raportu o stanie gminy.

Względem poruszanych w projekcie zagadnień, tam gdzie było to możliwe, opierano się na aktualnych danych znajdujących się w dyspozycji Urzędu Gminy Hajnówka oraz ogólnodostępnego zasobu Banku Danych Lokalnych i Głównego Urzędu Statystycznego. Z racji na proces agregacji danych, na dzień sporządzenia niniejszego opracowania bazy danych prowadzone przez GUS dysponowały zasobem za lata 2018 i 2019 – i takie też dane zostały przedstawione w części dotyczącej charakterystyki ogólnej Gminy Hajnówka. Dane kluczowe z punktu widzenia przedmiotowości niniejszego raportu przedstawiają stan za 2021 r. Źródłem danych są informacje zawarte w sprawozdawczości prowadzonej przez tutejszy urząd.

W niniejszym opracowaniu wykorzystano następujące źródła danych: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa – Biuro Powiatowe w Hajnówce, Powiatowy Urząd Pracy w Hajnówce, Krajowy Rejestr Sądowy, Bank Danych Lokalnych, Główny Urząd Statystyczny (Powszechny Spis Rolny 2010 r. i 2020 r.), dane własne Urzędu Gminy Hajnówka.

2. Ogólna charakterystyka gminy

Gmina Hajnówka położona jest na Nizinie Podlaskiej, w południowo-wschodniej części województwa podlaskiego, na zachodnim krańcu Puszczy Białowieskiej. Gmina Hajnówka należy do powiatu hajnowskiego. Graniczy od północnego zachodu i od północy z Gminą Narew, od zachodu z Gminą Czyże, w części południowowschodniej z Gminą Dubicze Cerkiewne, dalej od południa granica gminy pokrywa się z granicą państwa Rzeczpospolitej Polski z Republiką Białoruś, od wschodu z Gminą Białowieża, a od północnego wschodu z Gminą Narewka. Gmina Hajnówka okala miasto Hajnówka, stanowiące oddzielną jednostkę administracyjną - Gminę Miejską, w którym znajduje się siedziba Urzędu Gminy Hajnówka. Gmina Hajnówka ma powierzchnię 293 km², w tym 38 % stanowią użytki rolne, 56,5% użytki leśne oraz 5,5% inne. Gmina stanowi 18,05 % powierzchni powiatu.

W Gminie Hajnówka znajduje się 25 sołectw, do których należy 30 miejscowości.

2.1. Demografia

Czynnikiem w wysokim stopniu warunkującym rozwój społeczno-gospodarczy gminy jest całokształt procesów dotyczących populacji zamieszkującej jej obszar. Poniżej przedstawiono
w układzie tabelarycznym liczbę mieszkańców wg stanu na 31 XII 2020 r. i 31 XII 2021 r. w podziale na miejscowości.

Tabela 1. Liczba mieszkańców (stałych i czasowych) miejscowości Gminy Hajnówka wg stanu na 31 XII 2020 i 31 XII 2021 r. w podziale na miejscowości.

	2020		2021
Miejscowość	Stali	Czasowi	Stali	Czasowi
Bielszczyzna	46	-	44	-
Borek	43	-	38	-
Borysówka	105	-	104	-
Budy Leśne	3	-	3	-
Chytra	81	2	81	-
Czerlonka Leśna	24	-	24	-
Czyżyki	78	-	79	-
Dubicze Osoczne	88	1	88	-
Dubiny	784	7	769	5
Dubińska Ferma	6	2	5	2
Golakowa Szyja	4	-	4	1
Kotówka	56	-	56	1
Lipiny	322	12	335	7
Łozice	20	2	19	1
Mochnate	182	1	178	1
Nowoberezowo	241	5	238	4
Nowokornino	161	1	154	2
Nowosady	261	1	253	1
Olchowa Kładka	26	-	26	-
Orzeszkowo	359	-	347	1
Pasieczniki Duże	100	2	98	3
Postołowo	78	1	77	1
Progale	29	1	26	-
Przechody	17	-	16	-
Puciska	58	-	55	5
Rzepiska	69	-	69	-
Sacharewo	8	-	9	-
Sawiny Gród	44	1	44	2
Skryplewo	16	-	16	-
Smolany Sadek	25	-	25	-
Sorocza Nóżka	37	-	37	-
Stare Berezowo	263	2	254	-
Topiło	27	-	22	-
Trywieża	93	1	94	2
Wasilkowo	41	-	37	-
Wygoda	31	-	31	-
Zwodzieckie	33	-	33	-
RAZEM	3859	42	3788	39
RAZEM W ROKU	3901		3827

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Hajnówka

2.2. Obszar społeczno-gospodarczy – oświata, aktywność obywatelska, ochrona zdrowia, gospodarka

Współpracę z organizacjami pozarządowymi w 2021 r. regulował Roczny program współpracy gminy z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie na 2021 r. stanowiący załącznik do Uchwały nr XXI/154/20 Rady Gminy Hajnówka z dnia 18 grudnia 2020 r. W 2021 r. otwarty konkurs ofert na realizację zadań własnych gminy Hajnówka w zakresie kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego został ogłoszony Zarządzeniem nr 356/2021 Wójta Gminy Hajnówka z dnia 11 sierpnia 2021 r.
W ramach zrealizowanego rocznego programu współpracy wsparciem finansowym
w wysokości 3 000 zł, objęto przedsięwzięcie pn. „XL Międzynarodowy Festiwal „Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej” (umowa z dnia 10.09.2021 r. nr 258/2021 na realizację zadania publicznego). Podmiot realizujący zadanie złożył w dniu 25 września 2021 r. sprawozdanie z jego realizacji.
Organizacje pozarządowe i grupy nieformalne w rejestrze stowarzyszeń prowadzonym przy Starostwie Powiatowym w Hajnówce zarejestrowanych jest 7 stowarzyszeń oraz
1 fundacja posiadające siedzibę na terenie Gminy Hajnówka. Na podstawie Krajowego Rejestru Sądowego zidentyfikowano 17 organizacji pozarządowych działających na terenie gminy Hajnówka.
stanu na 31.XII.2021 r., na terenie gminy Hajnówka zarejestrowanych w ARiMR było
8 Kół Gospodyń Wiejskich (w myśl ustawy o kołach gospodyń wiejskich z dnia 9 listopada 2018 r.; t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2256)[2]. Działały również 2 KGW na podstawie o społeczno-zawodowych organizacjach rolników z dnia 8 października 1982 r.
W zakresie ochrony zdrowia mieszkańcy Gminy Hajnówka korzystają z infrastruktury
i usług oferowanych na poziomie ponadlokalnym, zlokalizowanym przede wszystkim
w mieście Hajnówka. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Hajnówce prowadzi Ośrodek Zdrowia w Nowoberezowie (Nowoberezowo 82, 17-200 Hajnówka). Budynek Ośrodka Zdrowia stanowi własność gminy Hajnówka, dzierżawioną przez SPZOZ Hajnówka. Usługi medyczne, oferowane przez Ośrodek Zdrowia są udostępnione również mieszkańcom innych gmin. W 2021 r. Ośrodek Zdrowia w Nowoberezowie zrealizował 3099 świadczeń (porad lekarskich). W 2020 r. przedmiotowa liczba wyniosła 3230.
Struktura podmiotów gospodarki narodowej wg sektorów własnościowych na terenie Gminy Hajnówka wskazuje na rozwój działalności gospodarczej prowadzonej przez osoby fizyczne, względem 2020 roku.

Tabela 2. Podmioty gospodarki narodowej wg sektorów własnościowych[3]:

Lp.	Wymiar	2020	2021	Różnica
1.	Podmioty gospodarki narodowej ogółem	297	303	+ 6
2.	Sektor publiczny - ogółem	2	2	0
3.	Sektor prywatny ogółem	293	299	+ 6
4.	Sektor prywatny – osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą*	244	250	+ 6
5.	Sektory prywatny – spółki handlowe	8	7	- 1
6.	Sektor prywatny – spółdzielnie	1	1	0
7.	Sektor prywatny - fundacje	1	2	+ 1
8.	Sektor prywatny – stowarzyszenia i organizacje społeczne	14	14	0

Bezrobocie w Gminie Hajnówka corocznie ulega nieznacznym wahaniom. W 2018, 2019, 2020 i 2021 r. średnioroczna liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w Hajnówce wynosiła odpowiednio 97, 91, 97 oraz 93 osoby[4].

2.3. Dokumenty Strategiczne Gminy Hajnówka

Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Hajnówka na lata 2016 – 2021 (Uchwała Nr XXV/107/16 Rady Gminy Hajnówka z dnia 29 listopada 2016 r.),
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Hajnówka (Uchwała Nr XXX/130/17 Rady Gminy Hajnówka z dnia 10 kwietnia 2017 r.),
Program Aktywności Lokalnej Gminy Hajnówka na lata 2017 – 2023 (Uchwała
Nr XXVIII/121/17 Rady Gminy Hajnówka z dnia 21 lutego 2017 r.),
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Hajnówka na lata 2017 – 2023 (Uchwała
Nr XXXVI/164/17 Rady Gminy Hajnówka z dnia 27 października 2017 r.),
Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2019 – 2021 (Uchwała Nr VII/54/19 Rady Gminy Hajnówka z dnia 29 marca 2019 r.),
Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2021 (Uchwała Nr XXI/159/20 Rady Gminy Hajnówka z dnia 18 grudnia 2020 r.),
Program Usuwania Azbestu i Wyrobów Zawierających Azbest stosowanych na terenie Gminy Hajnówka na lata 2007 – 2032 (Uchwała Nr III/21/06 Rady Gminy Hajnówka z dnia 28 grudnia 2006 r. z późniejszymi zmianami),
Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Hajnówka na lata 2017 – 2023 (Uchwała
Nr XLI/195/18 Rady Gminy Hajnówka na lata 2017 – 2023 z dnia 30 maja 2018 r.),
Program Ochrony Środowiska Gminy Hajnówka na lata 2019 – 2029 (Uchwała Nr VII/44/19 Rady Gminy Hajnówka z dnia 29 marca 2019 r.),

Zestawienie inwestycji i projektów realizowanych przez Gminę Hajnówka w 2021 r.
w ramach wdrażania lokalnej polityki rozwoju stanowi załącznik nr 1 do niniejszego raportu.

2.4. Informacja o realizacji Uchwał Rady Gminy w 2021 r.

Uchwały Rady Gminy Hajnówka podlegają rygorowi publikacji na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Gminy Hajnówka[5]. W 2021 r. odbyło się 6 Sesji Rady Gminy Hajnówka, na których powzięto łącznie 58 uchwał. Uchwały Rady Gminy Hajnówka w 2021 r. były realizowane przez pracowników merytorycznych Urzędu Gminy Hajnówka i gminnych jednostek organizacyjnych.

Tabela 3. Zestawienie powziętych uchwał i sposób ich realizacji.

*Zestawienie powziętych Uchwał Rady Gminy Hajnówka w 2021 r.* *i sposób ich realizacji*
Kadencja 2018 – 2023
	Uchwała Nr	Z dnia	Przedmiot uchwały	Sposób realizacji uchwał
1	XXII/162/21	29 stycznia 2021 r.	w sprawie uchwalenia Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Hajnówka	W wyniku przeprowadzonego przez Wojewodę Podlaskiego rozstrzygnięcia nadzorczego uchwała została uznana za nieważną.
2	XXII/163/21	29 stycznia 2021 r.	w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz stawki tej opłaty i ustalenia stawki opłaty za pojemnik o określonej pojemności	Uchwała jest realizowana ze zmienionymi stawkami opłaty za pojemniki do gromadzenia odpadów komunalnych przy składanych deklaracjach.
3	XXII/164/21	29 stycznia 2021 r.	w sprawie określenia szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi	W wyniku przeprowadzonego przez Wojewodę Podlaskiego rozstrzygnięcia nadzorczego uchwała została uznana za nieważną.
4	XXII/165/21	29 stycznia 2021 r.	w sprawie uzgodnienia prac wykonywanych na potrzeby ochrony przyrody	Uchwałę przekazano do realizacji dla Nadleśnictwa Hajnówka.
5	XXII/166/21	29 stycznia 2021 r.	w sprawie aktualizacji Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Hajnówka na rok 2021	Uchwała została podjęta w związku z obowiązkiem jej aktualizacji co 4 lata i jest sukcesywnie realizowana.
6	XXII/167/21	29 stycznia 2021 r.	w sprawie rozpatrzenia petycji „W obronie prawdy, godności i wolności człowieka”	Uchwałą Rady Gminy postanowiono nie uwzględniać złożonej petycji. O zajętym stanowisku poinformowano wnoszącego petycję.
7	XXIII/168/21	26 marca 2021 r.	w sprawie zmian w budżecie gminy na 2021 rok	Wprowadzono aktualizacje planów finansowych. Dokonano zmian w planie dochodów i wydatków w budżecie gminy na 2021 rok. Uchwała realizowana była sukcesywnie przez cały rok budżetowy.
8	XXIII/169/21	26 marca 2021 r.	w sprawie zmiany Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Hajnówka na lata 2021-2028	Dokonano zmian w Wieloletniej Prognozie Finansowej Gminy Hajnówka na lata 2021 - 2028.
9	XXIII/170/21	26 marca 2021 r.	w sprawie nie wyrażenia zgody na utworzenie funduszu sołeckiego	W związku z nie wyrażeniem zgody na utworzenie funduszu sołeckiego, nie zachodziła potrzeba podjęcia działań organizacyjnych dotyczących utworzenia funduszu sołeckiego. Uchwałę przekazano do RIO w Białymstoku.
10	XXIII/171/21	26 marca 2021 r.	w sprawie poparcia stanowiska Zarządu Związku Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie Projektu „Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej” oraz innych dokumentów związanych z rozwojem obszarów wiejskich	Uchwała została przekazana do Zarządu Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej.
11	XXIII/172/21	26 marca 2021 r.	w sprawie przystanków komunikacyjnych, których właścicielem jest Gmina Hajnówka oraz warunków i zasad korzystania z tych przystanków	Uchwała weszła w życie. Na podstawie jej zapisów odbyło się usytuowanie przystanków oraz odbywa się korzystanie z tych przystanków.
12	XXIII/173/21	26 marca 2021 r..	w sprawie przyjęcia Programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie gminy Hajnówka w 2021 roku	Opieka nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobieganie bezdomności zwierząt realizowane jest na podstawie przyjętego programu.
13	XXIII/174/21	26 marca 2021 r..	w sprawie uchwalenia Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Hajnówka	Utrzymanie czystości i porządku w Gminie realizowane jest na podstawie uchwalonego regulaminu.
14	XXIII/175/21	26 marca 2021 r.	w sprawie określenia szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi	Świadczenie usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych realizowane jest na podstawie tej uchwały.
15	XXIII/176/21	26 marca 2021 r.	w sprawie zatwierdzenia sprawozdań finansowych i merytorycznych instytucji kultury za 2020 rok	Wydział Nadzoru i Kontroli Wojewody Podlaskiego rozstrzygnięciem nadzorczym z dn. 6 maja 2021 r. stwierdził nieważność podjętej uchwały, gdyż zgodnie z zapisami art. 29 ust. 5 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, roczne sprawozdanie finansowe instytucji kultury zatwierdza organizator czyli Wójt Gminy.
16	XXIII/177/21	26 marca 2021 r.	w sprawie rozpatrzenia petycji pt.: „Alarm! STOP zabójczemu GMO – STOP niebezpiecznej SZCZEPIONCE”	Petycja została nieuwzględniona. Wnioskodawca został poinformowany o zajętym przez Radę Gminy stanowisku.
17	XXIII/178/21	26 marca 2021 r.	w sprawie rozpatrzenia petycji dotyczącej wyrażenia opinii w sprawie przeprowadzenia Referendum Ludowego	Petycja została nieuwzględniona. Wnioskodawca został poinformowany o zajętym przez Radę Gminy stanowisku.
18	XXIII/179/21	26 marca 2021 r.	w sprawie rozpatrzenia petycji dotyczącej poparcia Tymczasowej Rady Stanu Narodu Polskiego Społecznego Komitetu Konstytucyjnego	Petycja została nieuwzględniona. Wnioskodawca został poinformowany o zajętym przez Radę Gminy stanowisku.
19	XXIV/180/21	28 maja 2021 r.	w sprawie udzielenia Wójtowi Gminy Hajnówka wotum zaufania	Uchwała została zrealizowana, wotum zaufania zostało udzielone. Wójt dalej realizuje zadania.
20	XXIV/181/21	28 maja 2021 r.	w sprawie zatwierdzenia sprawozdania finansowego wraz ze sprawozdaniem z wykonania budżetu	Uchwałę przekazano Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Białymstoku.
21	XXIV/182/21	28 maja 2021 r.	w sprawie udzielenia absolutorium Wójtowi Gminy	Absolutorium zostało udzielone. Uchwałę przekazano Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Białymstoku.
22	XXIV/183/21	28 maja 2021 r.	w sprawie zmian w budżecie gminy na 2021 rok	Wprowadzono aktualizacje planów finansowych. Dokonano zmian w planie dochodów i wydatków w budżecie gminy na 2021 rok. Uchwała realizowana była sukcesywnie przez cały rok budżetowy.
23	XXIV/184/21	28 maja 2021 r.	w sprawie zmiany Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Hajnówka na lata 2021-2028	Dokonano zmian w Wieloletniej Prognozie Finansowej Gminy Hajnówka na lata 2021 - 2028.
24	XXIV/185/21	28 maja 2021 r.	w sprawie określenia średniej ceny jednostki paliwa w Gminie Hajnówka na rok szkolny 2021/2022	Uchwała weszła w życie. Wypłaca się ekwiwalent za dowożenie do szkoły dzieci niepełnosprawnych przez rodziców samochodami prywatnymi.
25	XXIV/186/21	28 maja 2021 r.	w sprawie określenia wzoru wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego oraz wzoru deklaracji o dochodach gospodarstwa domowego	Uchwała uchylona w całości ze względu na błąd pisarski. Podjęto nową uchwałę.
26	XXIV/187/21	28 maja 2021 r.	w sprawie Regulaminu przyznawania pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszkałych na terenie Gminy Hajnówka	Uchwała uchylona w całości ze względu na błąd pisarski. Podjęto nową uchwałę.
27	XXIV/188/21	28 maja 2021 r.	w sprawie wyrażenia zgody na zawarcie Porozumienia w celu opracowania i realizacji strategii rozwoju ponadlokalnego na lata 2021-2030	Starostwo Powiatowe w Hajnówce w imieniu Gmin przystąpi do sporządzenia Strategii.
28	XXIV/189/21	28 maja 2021 r.	w sprawie wyrażenia poparcia dla stanowiska Rady Gminy Narewka w sprawie modernizacji ciągu dróg wojewódzkich nr 687 na odcinku Zwodzieckie – Narewka – Juszkowy Gród i nr 688 Tarnopol - Siemianówka	Uchwałę przekazano do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego, Podlaskiego Zarządu Dróg Wojewódzkich w Białymstoku i Wójta Gminy Narewka.
29	XXIV/190/21	28 maja 2021 r.	w sprawie przyjęcia stanowiska w sprawie poparcia projektu budowy ścieżki rowerowej z Hajnówki do przejścia granicznego Białowieża - Piererow	Uchwałę przekazano do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego, Podlaskiego Zarządu Dróg Wojewódzkich w Białymstoku.
30	XXIV/191/21	28 maja 2021 r.	w sprawie przekazania do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku skargi Prokuratora Rejonowego w Hajnówce wraz z odpowiedzią na skargę	Uchwałę wraz z dokumentacją przesłano do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku.
31	XXV/192/21	30 lipca 2021 r.	w sprawie zmian w budżecie gminy na 2021 rok	Wprowadzono aktualizacje planów finansowych. Dokonano zmian w planie dochodów i wydatków w budżecie gminy na 2021 rok. Uchwała realizowana była sukcesywnie przez cały rok budżetowy.
32	XXV/193/21	30 lipca 2021 r.	w sprawie przyjęcia projektu regulaminu dostarczania wody i odprowadzenia ścieków na terenie Gminy Hajnówka	Przyjęty projekt uchwały został zaopiniowany przez Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie w Lublinie, skompletowano całość dokumentacji niezbędnej do uchwalenia Regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków na terenie Gminy Hajnówka.
33	XXV/194/21	30 lipca 2021 r.	w sprawie powołania komisji inwentaryzacyjnej	Komisja w uaktualnionym składzie przystąpi do spisu mienia podlegającego komunalizacji.
34	XXV/195/21	30 lipca 2021 r.	w sprawie zmiany Uchwały Nr XV/101/19 z dnia 20 grudnia 2019r. Rady Gminy Hajnówka w sprawie trybu udzielania i rozliczania dotacji dla niepublicznej szkoły podstawowej, w której zorganizowano oddział przedszkolny prowadzonej na terenie Gminy Hajnówka przez inne niż Gmina Hajnówka osoby prawne i osoby fizyczne oraz trybu i zakresu kontroli prawidłowości pobrania i wykorzystania dotacji oraz terminu i sposobu rozliczenia ich wykorzystania	Uchwałę przekazano do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku. Stosowane są nowe wzory wniosków.
35	XXV/196/21	30 lipca 2021 r.	w sprawie określenia wzoru wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego oraz wzoru deklaracji o dochodach gospodarstwa domowego	Nowe wzory dokumentów są stosowane przy przyznawaniu dodatku mieszkaniowego.
36	XXV/197/21	30 lipca 2021 r.	w sprawie Regulaminu przyznawania pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszkałych na terenie Gminy Hajnówka	Nowy Regulamin jest stosowany przy przyznawaniu pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszkałych na terenie Gminy Hajnówka.
37	XXVI/198/21	29 października 2021 r.	w sprawie zmian w budżecie gminy na 2021 rok	Wprowadzono aktualizacje planów finansowych. Dokonano zmian w planie dochodów i wydatków w budżecie gminy na 2021 rok. Uchwała realizowana była sukcesywnie przez cały rok budżetowy.
38	XXVI/199/21	29 października 2021 r.	w sprawie zmiany Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Hajnówka na lata 2021 – 2028	Dokonano zmian w Wieloletniej Prognozie Finansowej Gminy Hajnówka na lata 2021 - 2028.
39	XXVI/200/21	29 października 2021 r.	w sprawie określenia wysokości stawek podatku od nieruchomości	Stawki ustalone w uchwale zostaną zastosowane przy sporządzeniu decyzji wymiarowych podatku od nieruchomości na 2021 rok.
40	XXVI/201/21	29 października 2021 r.	w sprawie obniżenia ceny skupu żyta do celów wymiaru podatku rolnego na 2022 rok	Stawki ustalone w uchwale zostały zastosowane przy sporządzeniu decyzji wymiarowych podatku rolnego na 2021 rok.
41	XXVI/202/21	29 października 2021 r.	w sprawie przyjęcia regulaminu dostarczania wody i odprowadzenia ścieków na terenie Gminy Hajnówka	Stosuje się na bieżąco zasady określone w Regulaminie przy dostarczaniu wody i odprowadzaniu ścieków.
42	XXVI/203/21	29 października 2021 r.	w sprawie zniesienia formy ochrony przyrody dla pomników przyrody	Uchwałę przekazano do realizacji dla Nadleśnictwa Hajnówka, z ewidencji gminnej zdjęto pomniki przyrody.
43	XXVI/204/21	29 października 2021 r.	w sprawie przyjęcia aktualizacji założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla Gminy Hajnówka na lata 2014-2029	Przyjęte założenia wykorzystuje się do planowania.
44	XXVI/205/21	29 października 2021 r.	w sprawie przyjęcia Raportu z realizacji „Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Hajnówka na lata 2019-2029”, za lata 2019-2020	Zapisy zawarte w Raporcie są stosowane przy działalności dotyczącej ochrony środowiska na terenie Gminy Hajnówka.
45	XXVI/206/21	29 października 2021 r.	w sprawie uchwalenia Rocznego Programu Współpracy Gminy Hajnówka z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie na 2022 rok	Podjęta uchwała poprzedzona była konsultacjami społecznymi w wyniku których organizacje pozarządowe miały możliwość zgłoszenia swoich potrzeb. Uchwała będzie realizowana poprzez ogłoszenie przez Wójta Gminy konkursu na dofinansowanie działań organizacji pożytku publicznego
46	XXVII/207/21	14 grudnia 2021 r.	w sprawie zmiany w budżecie gminy na 2021 rok	Wprowadzono aktualizacje planów finansowych. Dokonano zmian w planie dochodów i wydatków w budżecie gminy na 2021 rok. Uchwała realizowana była sukcesywnie przez cały rok budżetowy.
47	XXVII/208/21	14 grudnia 2021 r.	w sprawie zmiany Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Hajnówka na lata 2021 – 2028	Dokonano zmian w Wieloletniej Prognozie Finansowej Gminy Hajnówka na lata 2021 - 2028.
48	XXVII/209/21	14 grudnia 2021 r.	w sprawie uchwalenia Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Hajnówka na lata 2022 – 2028	Realizacja uchwały odbywa się sukcesywnie poprzez przestrzeganie wskaźników zawartych w uchwale.
49	XXVII/210/21	14 grudnia 2021 r.	w sprawie uchwalenia budżetu gminy Hajnówka na 2022 rok	Realizuje się dochody i wydatki oraz przychody i rozchody zgodnie z zapisami uchwały.
50	XXVII/211/21	14 grudnia 2021 r.	w sprawie ustalenia wynagrodzenia Wójta Gminy Hajnówka	Wynagrodzenie Wójta naliczane zgodnie z przyjętą uchwałą.
51	XXVII/212/21	14 grudnia 2021 r.	w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz stawki tej opłaty i ustalenia stawki opłaty za pojemnik o określonej pojemności	Uchwała jest realizowana ze zmienionymi stawkami opłaty za pojemniki do gromadzenia odpadów komunalnych przy składanych deklaracjach.
52	XXVII/213/21	14 grudnia 2021 r.	w sprawie wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właściciela nieruchomości	Wprowadzono do realizacji nowy wzór deklaracji na odbiór odpadów komunalnych.
53	XXVII/214/21	14 grudnia 2021 r.	w sprawie pokrycia części kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi z dochodów własnych niepochodzących z pobranej opłaty za gospodarowania odpadami komunalnymi	Na bieżąco w miarę potrzeby pokrywa się koszty gospodarowania odpadami z dochodów własnych.
54	XXVII/215/21	14 grudnia 2021 r.	w sprawie przyjęcia planu pracy komisji stałych Rady Gminy Hajnówka oraz planu pracy Rady Gminy Hajnówka na 2022 rok	Rada Gminy i Komisje stałe Rady Gminy pracują zgodnie z przyjętym uchwałą planem.
55	XXVII/216/21	14 grudnia 2021 r.	w sprawie ustalenia planu dofinansowania form doskonalenia zawodowego nauczycieli, ustalenia maksymalnej kwoty dofinansowania opłat oraz specjalności i form kształcenia nauczycieli zatrudnionych w szkołach, dla których organem prowadzącym jest Gmina Hajnówka w 2022 roku	Uchwała jest realizowana i stanowi podstawę przyznania dofinansowania nauczycielom różnych form i specjalności doskonalenia zawodowego.
56	XXVII/217/21	14 grudnia 2021 r.	w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2022	Realizacja uchwały jest dokonywana sukcesywnie w zgodnie z przyjętym harmonogramem.
57	XXVII/218/21	14 grudnia 2021 r.	w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Wspierania Rodziny na lata 2022 - 2024	Realizacja uchwały jest dokonywana sukcesywnie w zgodnie z przyjętym programem.
58	XXVII/219/21	14 grudnia 2021 r.	w sprawie utworzenia Domu Dziennego Pobytu w Nowoberezowie	Zgodnie z przyjętą uchwałą utworzono Dom Dziennego Pobytu w Nowoberezowie.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Hajnówka.

Sytuacja finansowa gminy

Kluczowe informacje o stanie finansów jednostki zawiera uchwała budżetowa, która w myśl art. 211 ustawy o finansach publicznych oraz art. 51 ustawy o samorządzie gminnym stanowi podstawę gospodarki finansowej gminy. Uchwałą Nr XXI/157/20 z dnia 18 grudnia 2020 roku
w sprawie uchwalenia budżetu gminy Rada Gminy uchwaliła budżet na 2021 r. w wysokości:

- dochody - 17 612 713,00 zł, w tym:

dochody majątkowe – 221 270,00 zł
dochody bieżące – 17 391 443,00 zł

- wydatki – 18 643 888,00 zł, w tym:

wydatki majątkowe – 2 454 000,00 zł
wydatki bieżące – 16 189 888,00 zł

W trakcie roku w budżecie wprowadzono uchwałami Rady Gminy oraz zarządzeniami Wójta Gminy zmiany, które spowodowały, że budżet na koniec 2021 roku wyniósł:

- dochody – 22 293 025,00 zł, w tym:

dochody majątkowe 2 913 984,00 zł
dochody bieżące – 19 379 041,00 zł

- wydatki – 24 206 058,00 zł, w tym:

wydatki majątkowe – 6 046 275,00 zł
wydatki bieżące – 18 159 783,00 zł

Dochody ogółem Gminy Hajnówka w 2021 roku wyniosły 23 716 642,91 zł i zostały wykonane w 106,4% planowanych dochodów. Dochody bieżące stanowiły 83,8% wykonanych dochodów ogółem, a dochody majątkowe 16,2%. Wydatki ogółem wyniosły 22 685 551,16 zł
i wykonano je w 93,7%. Wydatki bieżące stanowiły 76,4% wydatków ogółem, zaś wydatki majątkowe 23,6%.

Głównym źródłem dochodów Gminy Hajnówka w 2021 roku były transfery z budżetu Państwa z tytułu dotacji celowych i środków przeznaczonych na cele bieżące oraz subwencje, które wyniosły 12 525 988,54 zł. Łącznie stanowiły 63% dochodów bieżących wykonanych ogółem. Dotacje celowe i środki przeznaczone na cele bieżące w wysokości 6 428 558,54 zł były środkami przekazywanymi gminie z budżetu Państwa za pośrednictwem wojewody, ministerstw lub innych instytucji państwowych. Służyły one finansowaniu zadań zleconych i niektórych zadań własnych gminy. Subwencja jest świadczeniem pieniężnym Skarbu Państwa na rzecz samorządu, która ma charakter bezzwrotny i ogólny. Środki z subwencji w wysokości 4 797 430,00 zł kierowane były na finansowanie ogółu zadań własnych gminy. W skład subwencji ogólnej dla gminy wchodzi część oświatowa - 2 719 569,00 zł, wyrównawcza - 1 669 859,00 zł oraz uzupełniająca subwencja ogólna w wysokości 408 002,00 zł. Ponadto Gmina Hajnówka pozyskała środki na uzupełnienie subwencji ogólnej, z przeznaczeniem na wsparcie finansowe inwestycji w zakresie kanalizacji, wodociągów
i zaopatrzenia w wodę - 1 200 000,00 zł.

Dochody własne są podstawą wyposażenia finansowego gminy. Służą finansowaniu wszystkich zadań, które określa się jako zadania własne w zakresie: oświaty, pomocy społecznej, kultury, utrzymania gminnych dróg, utrzymania czystości i porządku, gospodarki nieruchomościami i innych.

Źródłami dochodów własnych były głównie: dochody wykonane z tytułu podatków i opłat - 4 538 410,00 zł, wpływy z udziału w podatkach stanowiących dochód budżetu Państwa - 3 043 599,55 zł. Ponadto pozyskano środki bieżące z innych źródeł w ramach programów finansowych
z udziałem środków europejskich w wysokości 557 518,95 zł.

Dochody majątkowe w 2021 roku wykonane zostały w kwocie 3 840 933,01 zł, na plan 2 913 984,00 zł. Dochody majątkowe składały się z:

środków otrzymanych z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg na dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji pod nazwą "Przebudowa odcinka drogi gminnej Nr 108574B ul. Łąkowa w Dubinach (od drogi powiatowej 1647B do drogi gminnej 108537B)" - 715 110,44 zł;
środków pozyskanych z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego na zakup agregatu prądotwórczego - 43 484,00 zł;
środków na uzupełnienie subwencji ogólnej, z przeznaczeniem na wsparcie finansowe inwestycji
w zakresie kanalizacji - 900 000,00 zł;
środków na uzupełnienie subwencji ogólnej, z przeznaczeniem na wsparcie finansowe inwestycji
w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę - 300 000,00 zł;
środków europejskich przeznaczonych na rozbudowę i przebudowę istniejącego budynku świetlicy wiejskiej w Nowoberezowie wraz ze zmianą sposobu użytkowania na Dom Dziennego Pobytu - 434 726,72 zł;
środków europejskich pozyskanych na realizację projektu "Montaż instalacji fotowoltaicznych dla gospodarstw domowych Gminy Hajnówka" - 1 193 975,73 zł;
wpływów z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności – 333,00 zł;
wpływów z tytułu odpłatnego nabycia prawa własności – 237 225,50 zł;
dochodów ze sprzedaży składników majątkowych – 16 077,62 zł.

Zaplanowane wydatki budżetowe Gminy Hajnówka zostały wykonane na poziomie 22 685 551,16 zł, co stanowiło 93,7% przyjętego planu na dany rok. W strukturze wydatków w 2021 roku dominowały wydatki bieżące w kwocie 17 335 010,18 zł. Najważniejszymi grupami wydatków bieżących były wydatki związane z realizacją zadań zleconych i niektórych zadań własnych gminy, które w strukturze zajmowały 33,5%. Na wynagrodzenia i pochodne od wynagrodzeń przeznaczono 31,9% wydatków bieżących własnych, natomiast na pozostałe wydatki – 34,6%.

Wydatki bieżące przeznaczone były między innymi na wydatki związane z utrzymaniem gminy, oświatą i wychowaniem wraz z edukacyjną opieką wychowawczą, opieką społeczną wraz z zadaniami w zakresie polityki społecznej oraz na zadania własne gminy, np. oświetlenie uliczne, utrzymanie dróg gminnych i wewnętrznych.

Środki na wydatki majątkowe w 2021 roku stanowiły kwotę 5 350 540,98 zł, przeznaczone były głównie na:

przebudowę dróg gminnych – 2 962 306,53 zł;
budowę oświetlenia ulicznego - 12 538,50 zł;
przebudowę przepompowni ścieków w Nowosadach - 57 195,00 zł;
zakup urządzenia Gaśniczo -Tnącego CutLanca CL-360K dla jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej w Mochnatem - 99 999,00 zł;
zakup agregatu prądotwórczego - 43 484,00 zł;
dotacje celowe dla Gminnego Centrum Kultury w Dubinach z przeznaczeniem na:
1. przebudowę świetlicy wiejskiej w Orzeszkowie wraz z zagospodarowaniem terenu - 37 275,70 zł;
2. zagospodarowanie przestrzeni publicznej przy świetlicach w Chytrej, Nowokorninie
  i Czyżykach - 21 122,39 zł;
3. budowę przyłącza wodociągowego do budynku świetlicy wiejskiej w Kotówce - 3 933,98 zł;
realizację przedsięwzięcia pod nazwą "Rozbudowa i przebudowa istniejącego budynku świetlicy wiejskiej w Nowoberezowie wraz ze zmianą sposobu użytkowania na Dom Dziennego Pobytu" - 824 753,03 zł;
wypłatę grantów mieszkańcom Gminy Hajnówka uczestniczących w projekcie "Montaż instalacji fotowoltaicznych dla gospodarstw domowych Gminy Hajnówka" - 1 193 975,73 zł;
dotację celową na dofinansowanie utwardzenia wjazdu przed budynkiem Ochotniczej Straży Pożarnej w Nowokorninie - 25 000,00 zł.

Na koniec 2021 roku budżet Gminy Hajnówka uchwalony był jako deficytowy tj. dochody były mniejsze niż wydatki. Planowany deficyt wynosił 1 913 033,00 zł. Wykonanie budżetu zamknęło się nadwyżką budżetową w wysokości 1 031 091,75 zł.

Stan długu na dzień 1 stycznia 2021 roku wynosił 3 576 369,60 zł, w ciągu roku budżetowego spłacono 754 068,00 zł. Nie zaciągnięto planowanego kredytu długoterminowego w wysokości 754 068,00 zł. Stan długu na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniósł 2 822 301,60 zł. Zgodnie z ustawą o finansach publicznych łączna kwota przypadających w danym roku budżetowym spłat rat kredytów i pożyczek wraz z należnymi odsetkami nie może przekroczyć 15% planowanych na dany rok budżetowy dochodów jednostek samorządu terytorialnego. Wskaźnik gminy w roku 2021 wyniósł - 3,3%. Natomiast łączna kwota długu gminy na koniec roku budżetowego nie może przekroczyć 60% wykonanych ogółem dochodów gminy. Wskaźnik gminy na koniec roku wyniósł – 11,9%. Kwota długu oraz sposób jego sfinansowania i relacji o której mowa w art. 243 ustawy o finansach publicznych spełnia wskaźniki spłaty zobowiązań w sposób następujący: wskaźnik planowanej łącznej kwoty spłaty zobowiązań (wydatki bieżące z tytułu poręczeń i gwarancji + wydatki na obsługę długu + spłaty rat kapitałowych pożyczek i kredytów/dochody ogółem) – 3,3% jest niższy od dopuszczalnego wskaźnika spłaty zobowiązań obliczonego w oparciu o wykonanie 3 kwartałów roku poprzedzającego rok budżetowy (wskaźnik ustalony w oparciu o średnią arytmetyczną
z 3 poprzednich lat) – 11,9%.

Wynik z działalności bieżącej Gminy Hajnówka zamyka się tzw. nadwyżką operacyjną czyli dodatnią różnicą między dochodami bieżącymi a wydatkami bieżącymi w wysokości 2 540 699,72 zł, co jest zgodne z dyspozycją zawartą w art. 242 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku
o finansach publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 305 ze zm.).

4. Infrastruktura techniczna

Kompetencje Gminy w zakresie realizacji infrastruktury technicznej zostały określone w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1372 ze zm.). Polityka inwestycyjna gminy realizowana jest w oparciu o następujące dokumenty strategiczne o charakterze lokalnym:

Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Hajnówka na lata 2017 – 2023,
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Hajnówka na lata 2017 – 2023

4.1. Infrastruktura drogowa

Długość publicznych dróg gminnych na obszarze gminy Hajnówka wynosi 79,378 km,
z czego 46,85 % (37,187 km) stanowią drogi utwardzone, o nawierzchni bitumicznej, betonowej oraz z kostki betonowej (w 2019 r. 45,31% (35,969 km). Pozostałą część – 53,15% (42,191 km) stanowią drogi o nawierzchni żwirowej i gruntowe (w 2019 r.– 54,69%, (43,409 km).

Tabela 4. Sieć dróg gminnych w 2021 r.

*Lp.*	*Nr drogi*	*Przebieg drogi*	*Długość [km]*	*Rodzaj nawierzchni*
1	108531B	Pasieczniki Duże – Orzeszkowo	2,411	bitumiczna
2	108532B	Orzeszkowo – Jagodniki	1,618	bitumiczna - 0,638 km żwirowa – 0,98 km
3	108533B	Orzeszkowo – Sosnówka	1,990	bitumiczna - 1,47 km żwirowa – 0,51 km
4	108534B	Olszyna – kol. Wygon	1,108	żwirowa
5	*108535B*	*Nowoberezowo – Hajnówka*	*2,860*	*bitumiczna*
6	108536B	Orzeszkowo – Wierzchowskie	1,520	bitumiczna
7	108537B	Dubiny – Sawiny Gród	1,348	bitumiczna
8	108538B	Skryplewo – dr. woj. Hajnówka-Nowosady	1,214	bitumiczna
9	108539B	Nowosady – Dubińska Ferma	1,035	bitumiczna
10	108540B	Mochnate – Dubicze Osoczne	2,990	bitumiczna
11	108541B	Nowosady – Sorocza Nóżka	0,385	bitumiczna
12	108542B	Zwodzieckie – Przechody – Smolany Sadek	1,286	bitumiczna – 0,225 km żwirowa – 1,061 km
13	108543B	Dubicze Osoczne – Chytra – Progale	2,880	bitumiczna
14	108544B	Grudówka – Dubiny	2,600	żwirowa
15	108545B	Nowokornino – Grudówka	3,400	bitumiczna
16	108546B	Czyżyki – Kotówka	3,500	żwirowa
17	108547B	Nowoberezowo – Czyżyki	2,187	bitumiczna
18	108548B	Sosnówka – Olszyna	0,475	żwirowa
19	108549B	Zatrostyniec – dr. pow. Hajnówka-Orzeszkowo	1,630	bitumiczna
20	108550B	Podtrostyniec – dr. gm. Pasieczniki Duże-Orzeszkowo	2,310	bitumiczna – 1,020 km żwirowa – 1,29 km
21	108551B	Bokówka – dr. pow. Hajnówka-Orzeszkowo	0,290	żwirowa
22	108552B	Pasieczniki Duże – dr. Woj. Hajnówka-Kleszczele	1,887	bitumiczna
23	108553B	Mochnate – Borek	3,465	żwirowa
24	108554B	Mochnate – dr. pow. Orla-Stary Kornin	1,391	żwirowa
25	108555B	Borek – Chytra	1,962	żwirowa
26	108556B	Stare Berezowo – Dubicze Osoczne	2,520	żwirowa
27	108557B	Stare Berezowo – Nowoberezowo	2,950	żwirowa
28	108558B	od drogi wojewódzkiej Hajnówka-Bielsk Podlaski do drogi gminnej Nowoberezowo-Hajnówka (przy cmentarzu)	1,327	bitumiczna
29	108559B	Wygoda – dr. woj. Bielsk Podlaski-Hajnówka	1,198	bitumiczna – 0,43 km żwirowa – 0,768 km
30	108560B	Nowokornino – Kotówka	2,640	bitumiczna – 0,26 km żwirowa – 2,38 km
31	108561B	Kotówka – Nowosady	3,540	żwirowa
32	108562B	Wasilkowo – dr. pow. Rzepiska-Golakowa Szyja	0,430	żwirowa
33	108563B	Borysówka – Olchowa Kładka	1,300	bitumiczna - 0,995 km żwirowa – 0,228 km kostka – 0,077 km
34	108564B	Golakowa Szyja – dr. woj. Zabłudów-Hajnówka	0,230	żwirowa
35	108565B	Smolany Sadek – dr. woj. Zabłudów-Hajnówka	0,857	bitumiczna
36	108566B	od drogi wojewódzkiej Nowosady do Zwodzieckie	0,373	bitumiczna – 0,02 km żwirowa – 0,353 km
37	108567B	Dubiny – Lipiny	1,515	żwirowa
38	108568B	dr. gm. Dubiny-Lipiny – osiedle mieszkaniowe Lipiny	0,750	bitumiczna
39	108569B	Mochnate – Zbucz	2,200	żwirowa
40	108570B	ulica Graniczna	0,294	bitumiczna
41	108571B	ulica Torowa	1,978	bitumiczna – 0,785 km żwirowa – 1,193 km
42	108572B	ulica Nowa	0,395	bitumiczna – 0,21 km żwirowa – 0,185 km
43	108573B	ulica Zajęcza	0,204	bitumiczna
44	*108574B*	*ulica Łąkowa*	*2,148*	*bitumiczna 1,478 km* żwirowa – 0,408 km kostka – 0,262 km
45	108575B	ulica Cegielniana	0,320	bitumiczna
46	108576B	ulica Grzybowa	0,150	bitumiczna
47	108577B	ulica Wesoła	0,138	bitumiczna
48	108579B	ulica Krótka	0,155	bitumiczna
49	108580B	ulica na Lipinach (nowa)	0,731	betonowa
50	108581B	od dr. gm. ul. Torowa do niecz. cmentarza w Dubinach	0,657	Gruntowo/żwirowa
51	108582B	od dr. gm. ul. Łąkowa do działki ozn. nr 522/14	0,196	bitumiczna
52	108583B	od drogi pow. Orzeskowo -Topiło do drogi wewnętrznej w Orzeszkowie	0,179	bitumiczna
53	108584B	Od drogi pow. Orzeszkowo – Poryjewo do drogi gminnej Zatrostyniec	1,265	żwirowa
54	108585B	Od drogi powiatowej w Trywieży do granicy gminy	0,305	bitumiczna - 0,21 km żwirowa - 0,095 km
55	108586B	Od drogi powiatowej Orzeszkowo – Poryjewo do drogi gminnej w Orzeszkowie	0,700	żwirowa
*RAZEM*			*79,378*

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Hajnówka

Pogrubioną czcionką zaznaczono inwestycje drogowe w 2021 roku.

W 2021 r. w zakresie infrastruktury drogowej zrealizowano następujące inwestycje:

Zrealizowano zadanie inwestycyjne p.n.: „Przebudowa odcinka drogi gminnej Nr 108574B – ul Łąkowa w Dubinach (od drogi powiatowej 1647B do drogi gminnej Nr 108537B)”. W ramach umowy została położona nawierzchnia z betonu asfaltowego o szerokości 3,5 m na odcinku 848 mb oraz drenaż francuski na odcinku 826 mb. Całkowita szerokość
drogi – 5 m. Koszt inwestycji – 1 444 999,08 zł.
Zrealizowano zadanie inwestycyjne p.n.: „Rozbudowa i przebudowa odcinka drogi gminnej 108574B ul, Łąkowa w Dubinach”. W ramach umowy została położona nawierzchnia z betonu asfaltowego o szerokości 5,0 m na odcinku 375,5 mb. Całkowita szerokość drogi – 9 m. Koszt inwestycji – 931 426,92 zł.
Zrealizowano zadanie inwestycyjne p.n.: „Przebudowa odcinka drogi gminnej Nr 108535B Nowoberezowo - Hajnówka (od granicy miasta Hajnówka do drogi gminnej nr 108558B)”. W ramach umowy została położona nakładka z betonu asfaltowego o szerokości 5,0 m i gr. 4cm na odcinku 1640,0 mb. Koszt inwestycji – 492 347,16 zł.
Dokonano remontu nawierzchni dróg gminnych poprzez potrójne powierzchniowe utrwalenie grysami i emulsją asfaltową:
Droga gminna nr 108552B pasieczniki Duże – dr. woj. Hajnówka – Kleszczele na odcinku:

- 185 mb, szerokość jezdni 3,0 m, powierzchnia 589 m²,

- 313 mb, szerokość jezdni 4,0 m, powierzchnia 1252 m²,

b) Droga gminna nr 108531B Pasieczniki Duże – Orzeszkowo na odcinku:

- 33 mb, szerokość jezdni 4,0 m, powierzchnia 132 m²,

- 342 mb, szerokość jezdni 4,5 m, powierzchnia 1555,50 m²,

- 450 mb, szerokość jezdni 4,5 m, powierzchnia 1025 m²,

c) Droga wewnętrzna ozn. nr geod. 193 obręb Mochnate, na odcinku:

- 60 mb, szerokość jezdni 5,0m, powierzchnia 325 m²,

Koszt inwestycji – 204 739,26 zł.

4.2. Infrastruktura wodno-ściekowa

Na terenie gminy Hajnówka funkcjonują dwa ujęcia wody podziemnej. Ujęcie
w Nowoberezowie zaopatruje w wodę pitną miejscowości: Nowoberezowo, Nowokornino, Trywieża, Rzepiska, Borysówka, Wasilkowo, Kotówka, Smolany Sadek, Przechody, Nowosady, Sorocza Nóżka, Dubińska Ferma, Bielszczyzna, Puciska, Czyżyki, Wygoda, Dubicze Osoczne, Chytra, Progale, Stare Berezowo i Mochnate. Ujęcie w Orzeszkowie zaopatruje w wodę pitną miejscowości: Orzeszkowo, Olszyna, Wygon, Łozice, Topiło, Pasieczniki Duże, Borek oraz część miejscowości Jagodniki gm. Dubicze Cerkiewne. Część miejscowości Gminy zaopatrywana jest również w wodę pitną z ujęcia w mieście Hajnówka i są to miejscowości: Dubiny, Lipiny, Sawiny Gród, Postołowo
i Skryplewo, oraz z wodociągu Białowieża miejscowość Budy Leśne.

W roku 2021 na terenie Gminy Hajnówka wykonano 28 przyłączy wodociągowych do indywidualnych budynków mieszkalnych ze środków finansowych ich właścicieli,
Wykonano 1 przyłącze wodociągowe do Świetlicy Wiejskiej w Kotówce. Koszt budowy 3 415,73 zł brutto.
Wykonano 2 przyłącza wodociągowe do gminnych działek położonych w miejscowości Borysówka. Koszt budowy 31 897,87 zł brutto
Do sieci wodociągowej podłączonych jest 1756 podłączeń domowych i Gmina Hajnówka jest w 95 % zwodociągowana,
Na terenie gminy funkcjonuje kanalizacja sanitarna z jedną oczyszczalnią ścieków
w Mochnatem, do której podłączone są kanalizacje sanitarne następujących miejscowości: Mochnate, Stare Berezowo, Dubicze Osoczne, Chytra, Nowoberezowo, Czyżyki i Puciska. Część miejscowości gminy Hajnówka podłączonych są sieciami kanalizacyjnymi do miejskiej oczyszczalni ścieków w Hajnówce. Są to miejscowości: Orzeszkowo, Zatrościniec, Podtrościniec, Wygoda, Bielszczyzna, Dubiny, Lipiny, Sawiny Gród, Postołowo, Nowosady, Sorocza Nóżka, Zwodzieckie i Przechody.
W roku 2021 do zbiorczej sieci kanalizacyjnej podłączonych zostało 15 sztuk przyłączy kanalizacyjnych wybudowanych przez indywidualnych właścicieli budynków.
Ogółem na terenie gminy Hajnówka do zbiorczej sieci kanalizacyjnej w 2021 r. podłączonych było 1 310 budynków mieszkalnych co stanowi 70 % ogółu budynków mieszkalnych na terenie Gminy Hajnówka.
Na terenie gminy Hajnówka funkcjonuje 75 szt. przydomowych oczyszczalni ścieków na obszarach nieskanalizowanych wybudowanych w latach 2012-2013 na działkach indywidualnych gospodarstw z udziałem dotacji ze źródeł zewnętrznych.
Gmina Hajnówka posiada opracowaną dokumentację projektową na rozbudowę sieci wodociągowej i kanalizacyjnej w miejscowości Lipiny oraz budowę kanalizacji sanitarnej
w miejscowościach: Trywieża, Nowokornino, Kotówka, Wasilkowo, Rzepiska, Borysówka, Olchowa Kładka i Golakowa Szyja. Powyższe miejscowości w przyszłości mają być podłączone do sieci kanalizacji sanitarnej w mieście Hajnówka.

W grudniu 2021 roku Gmina Hajnówka wszczęła postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonego w trybie podstawowym bez przeprowadzenia negocjacji na wykonanie zadania pn.: „Rozbudowa i przebudowa infrastruktury drogowej wraz z rozbudową sieci sanitarnej oraz wodociągowej w miejscowościach Dubiny i Lipiny, gm. Hajnówka”. W ramach zadania będzie wykonana sieć wodociągowa i kanalizacyjna w miejscowości Lipiny. Zadanie realizowane będzie przy udziale środków pochodzących z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych. Podpisanie umowy z Wykonawcą zadania nastąpiło w dniu 31.01.2022 roku.

W 2021 r. działania Wójta Gminy Hajnówka ze względu na ograniczony dostęp do zewnętrznych źródeł finansowania koncentrowały się na bieżącym utrzymaniu istniejącej infrastruktury wodno-ściekowej. Przeprowadzono modernizację jednej przepompowni ścieków na istniejącej sieci kanalizacyjnej w Nowosadach. Koszt modernizacji wyniósł 57 195,00 złotych brutto. Przedmiotowe nakłady w całości poniesiono ze środków własnych.

4.3. Infrastruktura energetyczna.

Gmina Hajnówka zasilana jest w energię elektryczną z GPZ 110/15 kV Hajnówka zlokalizowanego na terenie miasta Hajnówka. Na terenie Gminy Hajnówka zlokalizowane są:

15,2 km sieci wysokiego napięcia,
linie średniego napięcia (SN) o długości 146,2 km,
linie niskiego napięcia o długości 85,23 km,
72 stacje transformatorowe,

W 2021 r. Gmina Hajnówka realizowała zadanie pn. „Montaż instalacji fotowoltaicznych dla gospodarstw domowych Gminy Hajnówka”. Zadanie było realizowane w ramach dofinansowania z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata 2014 – 2020, Działanie 5.1 Energetyka oparta na odnawialnych źródłach energii – Projekty grantowe. Mieszkańcy wykonali 83 instalacje fotowoltaiczne o łącznej mocy 296,93 kW.

Rozproszona infrastruktura OZE oprócz poprawy szeregu wskaźników związanych ze stanem środowiska wpłynęła również na poprawę bezpieczeństwa energetycznego w Gminie.

4.4. Mienie komunalne

Ogólna powierzchnia gruntów stanowiących własność Gminy Hajnówka, zgodnie
z ewidencją gruntów na dzień 31.12.2021 r. wynosi 189,7898 ha. Są to grunty położone na terenie 26 obrębów geodezyjnych na terenie gminy Hajnówka jak również 3 działki na terenie gminy Narewka, obręb Gruszki oraz 3 działki na terenie miasta Hajnówka. Łącznie gmina posiada 651 działek.

Wartość inwentaryzacyjna gruntów na dzień 31 grudnia 2021 roku stanowi kwotę 3 252 400,88 zł.

Ponadto Gmina Hajnówka posiada 189,7634 ha gruntów we władaniu samoistnym i 7,5823 ha gruntów w użytkowaniu. W związku z tym, iż Gmina nie posiada tytułów własności do tych nieruchomości, nie są one ujęte w ewidencji gminnej.

W 2021 r. Gmina Hajnówka nabyła nieodpłatnie z mocy prawa nieruchomości o łącznej powierzchni 0,8639 ha oraz w drodze darowizny o łącznej powierzchni 1,8349 ha.

Działki rolnicze są to w większości działki przekazane przez rolników na rzecz Skarbu Państwa, które przeszły na własność Gminy w procesie komunalizacji. W dużej ilości są to działki dożywotniego użytkowania. Działki rolne stanowiące własność Gminy Hajnówka w większości są wydzierżawiane do użytku rolniczego.

Działkami budowlanymi określono zarówno działki zabudowane budynkami takimi jak: szkoły, świetlice, remizy, oczyszczalnia ścieków, sklepy GS oraz bazy SKR, budynki OSM oraz budynki po byłych, już nieżyjących dożywotnich użytkownikach (rencistach), do których brak jest postanowień spadkowych, jak również działki niezabudowane położone na terenach przeznaczonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod zabudowę. Inne tereny są to działki stanowiące kopalnie żwiru lub piasku, wysypiska śmieci oraz drogi.

Gmina Hajnówka posiada udziały w następujących nieruchomościach: obr. Nowoberezowo dz. nr geod. 342/2 pow. 0,1444 ha – udz. 48/180, dz. nr geod. 342/3 pow. 0,1564 ha – udz. 2/12,
dz. nr geod. 342/29 pow. 0,0344 ha – udz. 2/10, dz. nr geod. 342/47 pow. 0,1146 ha – udz. 15/16;
obr. Nowosady dz. nr geod. 521/4 pow. 0,3587 ha – udz. 1/3; obr. Borysówka dz. nr 184/1, pow. 0,1192 ha – udz. 1/2; obr. 1 Hajnówka dz. nr 1502/49, pow. 0,4119 ha – udz. 458/2830).

W wykazie mienia gminnego nie są ujęte działki związane z funkcjonowaniem oświaty,
tj. 3 działki ( obręb Dubiny: dz. nr geod. 639 o pow. 0,7498 ha, nr geod. 1124/4 o pow. 0,5515 ha i nr geod. 1124/6 o pow. 1,5427 ha) o łącznej pow. 2,8440 ha – przekazane w trwały zarząd szkole
w Dubinach.

Nieruchomości gruntowe Tabela 5. Zestawienie nieruchomości gruntowych stanowiących własność Gminy Hajnówka na dzień 31.12.2021 r.
Wieś	Ilość działek	z tego			Powierzchnia gruntów
Wieś	Ilość działek	rolne	budowlane	inne	Powierzchnia gruntów
Bielszczyzna	12	1	-	11	4,8443
Borysówka	42	17	5	20	8,0588
Borek	5	2	2	1	1,5510
Czyżyki	18	2	6	10	8,0792
Chytra	39	10	1	28	16,8072
Dubicze Osoczne	10	4	4	2	3,6416
Dubiny	124	23	6	95	25,4562
Kotówka	16	7	2	7	7,0759
Lipiny	41	6	16	19	7,0494
Łozice	12	-	-	12	3,1083
Mochnate	15	3	7	5	5,1394
Nowoberezowo	36	10	11	15	17,4221
Nowokornino	20	5	4	11	12,6862
Nowosady	79	26	11	42	15,1717
Olchowa Kładka	7	-	-	7	0,3560
Orzeszkowo	61	23	13	25	18,3015
Pasieczniki Duże	42	-	1	41	8,2005
Postołowo	6	-	-	6	1,1421
Rzepiska	9	6	3	-	6,0916
Sawiny Gród	2	-	-	2	0,0536
Skryplewo	2	-	-	2	0,5911
Stare Berezowo	8	2	2	4	4,9602
Trywieża	18	12	3	3	4,1329
Wasilkowo	6	3	2	1	2,7767
Wierzchowskie	6	-	-	6	2,0428
Wygoda	9	1	-	8	4,3038
UM Hajnówka	3	-	1	2	0,5209
Gm. Narewka (Gruszki)	3	-	-	3	0,2248
RAZEM :	651	163	100	388	189,7898 ha

Budynki

Budynki związane z administracją:
Budynek Centrum Etnograficzno-Ekumenicznego (na działce nr geod. 676 obręb Dubiny) – użytkowa 369,57 m² - wartość 1 762 005,49 zł
Budynek remizo-świetlicy w Mochnatem (na działce nr geod. 469/4 obręb Mochnate) – użytkowa – 514,00 m² - wartość 234 479,20 zł
Budynek byłej szkoły w Nowoberezowie (na działce nr geod. 170/6 obręb Nowoberezowo) - 340,21 m² - wartość 43 175,09 zł
Budynek byłej szkoły w Mochnatem (na działce nr geod. 196/2 obręb Mochnate) - użytkowa - 340,00 m² - wartość 23 590,92 zł
Budynek byłej szkoły w Orzeszkowie (na działce nr geod. 151 obręb Orzeszkowo) - użytkowa - 139,36 m² - wartość 11 117,43 zł
Klub Integracji Społecznej w Dubiczach Osocznych ( na działce nr geod 200/1 obręb Dubicze Osoczne) – użytkowa 52,61 m²- wartość 486 488,19 zł
Budynek byłej szkoły w Nowokorninie (na działce nr geod. 149 obręb Nowokornino) – użytkowa – 563,00 m²– wartość 292 836,78 zł
Dom Dziennego Pobytu w Nowoberezowie (na działce nr geod. 171/2 obręb Nowoberezowo) – pow. użytkowa 255,48 m²– wartość 1 014 433,66 zł
Budynki mieszkalne:
1. Nowosady: na działce nr geod. 717/2 budynek o użytkowej 84,77 m², wartość – 50 000 zł

III. Budynki gospodarcze:

Borysówka:

- na działce nr geod. 213 - pow. użytkowa - 60,00 m², wartość – 4 870,14 zł

Nowosady:

- na działce nr geod. 717/2 - pow. użytkowa 92,00 m², wartość – 8 000 zł

- na działce nr geod. 717/2 - pow. użytkowa 40,00 m², wartość – 3 000 zł

Dubiny:

- na działce nr geod. 775 - pow. użytkowa - 8,00 m², wartość - 128,40 zł

- na działce nr geod. 676 - pow. użytkowa – 84,00 m², wartość – 13 537,22 zł

Nowoberezowo:

- na działce nr geod. 170/4 - pow. użytkowa - 49,50 m², wartość – 4 480,51 zł

Orzeszkowo:

- na działce nr geod. 151 - pow. użytkowa – 30,60 m², wartość – 13 733,80 zł

Budynki na terenie Miasta Hajnówka:

Na terenie Miasta Hajnówka Gmina posiada część budynku biurowego i gospodarczego położonych na działce nr geod. 1502/49 o pow. 0,4119 ha (udział w gruncie - 458/2830; pow. użytkowa budynku biurowego 424 m² - wartość 159 724,38 zł, pow. użytkowa bud. gospodarczego 34 m²- wartość 4 057,51 zł

Garaże:

Orzeszkowo: garaż blaszany (nietrwale zw z gruntem) o pow. 75 m², stanowiący wartość 37 607,75 zł
Dubiny: dwa garaże blaszaki (nietrwale związane z gruntem), o pow. 75 m² każdy, stanowiące wartość łącznie 48 817,27 zł
Budynki oddane w użytkowanie:

Na nieruchomości oznaczonej nr geod. 238 o pow. 1,4503 ha położonej w obrębie Orzeszkowo znajdują się następujące budynki: budynek szkoły – pow. użytkowa 908 m², stanowiący wartość 193 738,85 zł., budynek gospodarczy – pow. użytkowa 48 m², stanowiący wartość 13 733,80 zł. oraz ogrodzenie o wartości 5 840,33 zł. – oddane w użyczenie .

Najem i dzierżawa nieruchomości gminnych

Wartość czynszu dzierżawnego oraz czynszu dzierżawnego najmu lokali gminnych w 2021 roku wyniosła 21 970,38 zł, w tym nieruchomości rolnych 12 151,44 zł. Na dzień 31 grudnia 2021 r. wydzierżawionych było 56 działek rolnych.

W wynajmie znajdują się:

- lokal użytkowy o pow. 72,62 m² (budynek ośrodka zdrowia), znajdujący się na działce nr geod. 170/2 o powierzchni 0,1241 ha, obręb Nowoberezowo,

- lokal socjalny o pow. 39,47 m² (budynek mieszkalny),znajdujący się na dz. nr geod. 717/2 obręb Nowosady (Nowosady Nr 134/1).

Użytkowanie wieczyste nieruchomości gminnych

W użytkowaniu wieczystym znajdują się następujące działki:

- działka nr geod. 228/4 o powierzchni 0,0358 ha, obręb Orzeszkowo,

- działka nr geod. 689 o powierzchni 0,0165 ha, obręb Orzeszkowo,

- działka nr geod. 700/4 o powierzchni 0,0658 ha, obręb Nowosady,

- działka nr geod. 553/6 o powierzchni 0,0727 ha, obręb Nowosady,

- działka nr geod. 192 o powierzchni 0,0992 ha, obręb Borysówka,

- działka nr geod. 181/2 o powierzchni 0,0456 ha, obręb Mochnate.

Łączna powierzchnia działek – 0,3356 ha. Są to działki zabudowane budynkami stanowiącymi odrębny od gruntu przedmiot własności. Wysokość opłat z tytułu użytkowania wieczystego w 2021 roku wyniosła 1693,82 zł.

5. Oświata i wychowanie

W 2021 roku Gmina Hajnówka była organem prowadzącym dla Szkoły Podstawowej
w Dubinach. Ponadto, w gminie w 2021 r. funkcjonowała Niepubliczna Szkoła Podstawowa
w Orzeszkowie prowadzona przez Stowarzyszenie „Edukator” w Łomży, dla której Gmina Hajnówka jest organem rejestrującym i dotującym.

Dzieci w wieku do lat 3 miały zapewnioną opiekę w Żłobku "Maluszek - Tytusek" w Lipinach prowadzonym przez Mieczysława Jana Ogiełło.

5.1. Organizacja szkół podstawowych, dla których organem prowadzącym lub dotującym jest Gmina Hajnówka

W roku szkolnym 2020/2021 (stan na 01.01.2021 r.) do jednostek oświatowych działających na terenie Gminy Hajnówka uczęszczało 237 dzieci. Natomiast w roku szkolnym 2021/2022 (stan na 30.09.2021 r.) w szkołach podstawowych na terenie Gminy Hajnówka uczyło się 232 uczniów. Liczbę dzieci i młodzieży uczęszczających do poszczególnych szkół przedstawia Tabela nr 5.

Tabela 6. Liczba dzieci i młodzieży uczęszczających do poszczególnych szkół na terenie Gminy Hajnówka

Nazwa jednostki	Liczba dzieci ogółem, w tym:		Liczba oddziałów	Średnia liczba uczniów w oddziale (w przybliżeniu)
	w szkole podstawowej	w oddziale przedszkolnym
Stan na 01.01.2021 r.
Szkoła Podstawowa w Dubinach	141	66	12	17
Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Orzeszkowie	23	7	9	3
Razem	237		21	11
	164	73
Stan na 30.09.2021 r.
Szkoła Podstawowa w Dubinach	135	67	12	17
Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Orzeszkowie	18	12	7	4
Razem	232		19	12
	153	79

źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Hajnówka

Ponadto na terenie Gminy Hajnówka funkcjonuje opieka dla dzieci w wieku żłobkowym do 3 roku życia. Żłobek Maluszek Tytusek dysponuje 18 miejscami. W 2021 roku opieką objętych było 16 dzieci. Dotacja dla żłobka wyniosła 27 600,00 zł.

5.2. Nauka języków obcych

W szkołach podstawowych odbywała się nauka języka obcego (wg stanu na 30.09.2021 r.) – języka angielskiego – uczyło się 232 uczniów, drugiego języka obcego – języka rosyjskiego uczyło się 48 uczniów, natomiast języka białoruskiego uczyło się 91 uczniów.

W 2021 r. szkoły ukończyło 21 uczniów, w tym w odniesieniu do poszczególnych szkół: Szkoła Podstawowa w Dubinach – 18 uczniów, Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Orzeszkowie – 3. Wszyscy uczniowie otrzymali promocję do klasy programowo wyższej.

5.3. Stypendia o charakterze motywacyjnym i socjalnym

Uczniowie gminnej szkoły podstawowej otrzymują stypendia o charakterze motywacyjnym w formie jednorazowego stypendium za wyniki w nauce oraz osiągnięcia artystyczne i sportowe. Stypendia są przyznawane przez Wójta Gminy Hajnówka na podstawie kryteriów określonych
w regulaminie przyznawania stypendium. W 2021 r. Wójt Gminy Hajnówka przyznał stypendia za wyniki w nauce za pierwsze półrocze roku szkolnego 2020/2021 - 7 uczniom Szkoły Podstawowej
w Dubinach, natomiast za drugie półroczne roku szkolnego 2020/2021 – 10 uczniom Szkoły Podstawowej w Dubinach. Kwota wypłaconych stypendiów wyniosła 5 100 zł.

Na podstawie art. 90b ustawy o systemie oświaty Gmina Hajnówka przyznaje pomoc materialną o charakterze socjalnym w postaci stypendiów i zasiłków szkolnych. Jest ona skierowana do uczniów zamieszkałych na terenie Gminy Hajnówka. W 2021 roku otrzymali ją ci uczniowie,
w rodzinach których dochód na jedną osobę nie przekroczył 528 zł netto.
W okresie styczeń – czerwiec 2021 r. stypendium socjalne otrzymało 15 uczniów, natomiast
w okresie wrzesień - grudzień 2021 r. – 13 uczniów. Na dzień 31.12.2021 r. na stypendia socjalne wydatkowano kwotę 11 439,00 zł. Pomoc ta była finansowana w 80 % ze środków budżetu państwa i 20 % ze środków budżetu gminy. W 2021 roku nie wpłynęły wnioski o przyznanie zasiłku szkolnego.

5.4. Osiągnięcia uczniów w konkursach

Uczniowie Szkoły Podstawowej w Dubinach odnieśli sukcesy w konkursach:

uczennica klasy VIII zdobyła tytuł Laureata z Wojewódzkiego Konkursu Przedmiotowego
z biologii,
dwa tytuły finalistek Wojewódzkiego Konkursu Wiedzy Ekologicznej ,,Bioróżnorodność
i formy ochrony przyrody w Polsce”,
I miejsce w konkursie „Zdrowe, smaczne, kolorowe - kupuję produkty krajowe” organizator Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa,
dwa drugie miejsca w konkursie plastycznym „Я нарадзіўся тут - Tu się urodziłem” organizowanym przez Muzeum Kultury Białoruskiej w Hajnówce,
I miejsce - konkurs plastyczny pt. „Bezpieczne ferie” organizator Komenda Powiatowa PSP w Hajnówce,
II miejsce na etapie wojewódzkim, na etapie ogólnopolskim - wyróżnienie w Konkursie plastycznym ,,XI Ogólnopolski Konkurs plastyczny dla dzieci - Bezpiecznie na wsi mamy - od 30 lat z KRUS wypadkom zapobiegamy”,
I miejsce w konkursie plastycznym pt. „Książka moja wakacyjną inspiracją”-organizator: Dyrektor GCK w Dubinach, Wójt Gminy Hajnówka oraz Dyrektor SP w Dubinach,
dwa I miejsca w konkursie „70 lat praw miejskich Hajnówki” zorganizowanego przy SP nr 2 im. Władysława Jagiełły w Hajnówce pod honorowym patronatem Wojewody Podlaskiego,
15 miejsce z języka polskiego oraz 9 miejsce z matematyki w Ogólnopolskiej Olimpiadzie Przedmiotowej ,,Olimpusek”,
III miejsce oraz wyróżnienie w ,,Międzynarodowym Konkursie Prawosławnej Poezji Religijnej - 2020r.”,
dwa wyróżnienia w Ogólnopolskim Konkursie Plastycznym ,,Radość Dobrych Uczynków Św. Mikołaja Cudotwórcy”,
I, II, III miejsca w trzech kategoriach Konkursu plastycznego ,,Leśne krajobrazy w Gminie Hajnówka” organizator Wójt Gminy Hajnówka,
wyróżnienie w Ogólnopolskim VI Festiwalu tańca online „W krainie bajkowych tańców”,
wyróżnienie w III Edycji Międzyprzedszkolnego Konkursu Plastyczno- Literackiego ,,Hu-Hu-Ha ..Zima w Hajnówce Zła!!!”,
I i III miejsce w mistrzostwach powiatu w dwuboju siłowym dziewcząt,
III miejsce w mistrzostwach powiatu w dwuboju siłowym chłopców,
II i III miejsce w mistrzostwach powiatu w trójboju siłowym chłopców,
I miejsca w kategorii dziewcząt oraz chłopców w wieloboju siłowym dzieci i młodzieży ze szkół podstawowych organizowanym przez Powiatowy Szkolny Związek Sportowy
w Hajnówce,
I miejsce na dystansie 25m stylem grzbietowym, w kategorii: klasy 1-3,
w IX Mistrzostwach Michałowa w pływaniu:

KATEGORIA: 2011

- 3. miejsce stylem dowolnym na 50 m

- 2. miejsce stylem grzbietowym na 50 m

KATEGORIA: 2012 i młodsi

- 1. miejsce stylem grzbietowym na 50 m

5.5. Wydatki na oświatę

Środki publiczne finansujące oświatę przekazywane są za pomocą następujących instrumentów:

część oświatową subwencji ogólnej przekazywana z budżetu państwa jednostkom samorządu terytorialnego,
dotacje celowe z budżetu państwa przekazywane jednostkom samorządu terytorialnego (m.in. na wychowanie przedszkolne, na zakup podręczników i materiałów edukacyjnych),
fundusze europejskie,
inne środki publiczne (np. Fundusz Pracy),
środki własne jednostek samorządu terytorialnego.

Wydatki gminy na oświatę w 2021 roku wyniosły 4 727 012,41 zł, z czego 2 719 569,00 zł (57,53 %) pokryte zostało z subwencji oświatowej, 711 032,02 zł (15,04 %) z dotacji celowych, funduszy europejskich i innych środków publicznych, natomiast kwota 1 296 411,39 zł (27,43 %) ze środków własnych Gminy Hajnówka.

5.6. Dotacja celowa na zakup podręczników

W 2021 roku 153 uczniów z 2 szkół (Szkoła Podstawowa w Dubinach, Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Orzeszkowie) korzystało z podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych zakupionych w ramach dotacji celowej. Gmina Hajnówka otrzymała na ten cel kwotę 20 261,00 zł.

5.7. Dowóz uczniów do szkół

Gmina Hajnówka realizuje obowiązek bezpłatnego dowozu dzieci do szkół oraz zapewnienia im opieki poprzez przewoźnika – Podlaską Komunikacją Samochodową NOVA SA, który w ramach podpisanej umowy do 30 czerwca 2022 r. będzie świadczył usługę w zakresie przewozu uczniów do szkół w formie zakupu biletów miesięcznych. Uczniowie podczas dowozu do szkoły mają zapewnioną opiekę. We września 2021 r. 136 uczniów, stanowiących 67 % wszystkich uczniów, dojeżdżało do szkoły zorganizowanym przez gminę środkiem transportu publicznego. W 2021 roku Gmina wydatkowała na dowóz uczniów do szkół 142 244,16 zł.

Wójt Gminy Hajnówka podpisał z czterema opiekunami uczniów niepełnosprawnych dojeżdżających do specjalnego ośrodka szkolnego lub szkoły na terenie Miasta Hajnówka umowy na zwrot kosztów dojazdu samochodem prywatnym. Wydatki na powyższy cel stanowiły w roku 2021 kwotę 4 801,70 zł.

5.8. Remonty obiektów szkolnych

W roku 2021 przeprowadzono drobne prace konserwatorsko–remontowe wewnątrz i na zewnątrz budynku Szkoły Podstawowej w Dubinach, m.in.: malowanie ścian, sufitów oraz remont balkonu. Prace wykonał pracownik Szkoły Podstawowej w Dubinach przy pomocy rodziców.

5.9. Realizacja uchwał oświatowych

W roku 2021 zostało podjętych 5 uchwał Rady Gminy Hajnówka z zakresu oświaty. Realizacja powziętych uchwał dotyczyła przede wszystkim:

określenia średniej ceny paliwa w celu ustalenia kosztów przewozu uczniów,
regulaminu przyznawania pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów,
trybu udzielania i rozliczania dotacji dla niepublicznej szkoły podstawowej,
planu dofinansowania form doskonalenia zawodowego nauczycieli.

5.10. Kadra nauczycielska

Kadra nauczycielska według stopnia awansu zawodowego w Szkole Podstawowej
w Dubinach w roku szkolnym 2021/2022 (stan na 30.09.2021 r.) wynosiła łącznie 22,35 etatów nauczycielskich, w tym ze stopniem awansu zawodowego: stażysta – 2,00, kontraktowy – 1,00, mianowany – 3,36 oraz dyplomowany – 15,99 etatu. (Szczegółowe dane zostały zaprezentowane
w Tabeli nr 7 i 8).

Tabela 7. Stan zatrudnienia w gminnej szkole na dzień 30.09.2021 r.

Wyszczególnienie	Zatrudnienie ogółem
	Osoby
nauczyciele	28
obsługa	11

źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Hajnówka

Tabela 8. Nauczyciele zatrudnieni w gminnej szkole według stopnia awansu zawodowego w osobach (stan na 30.09.2021 r.)

Nazwa szkoły	Stopień awansu zawodowego w osobach
Nazwa szkoły	stażysta	kontraktowy	mianowany	dyplomowany
Szkoła Podstawowa w Dubinach, w tym:
szkoła	1	1	4	17
oddział przedszkolny	1	-	-	4
Razem	2	1	4	21

źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Hajnówka

5.11. Realizacja projektów przez Szkołę Podstawową w Dubinach

Projekt „Dobra edukacja” współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata 2014-2020, Osi Priorytetowej III KOMPETENCJE I KWALIFIKACJE, Działania 3.1 Kształcenie
i edukacja, Poddziałania 3.1.2. Wzmocnienie atrakcyjności i podniesienie jakości oferty edukacyjnej w zakresie kształcenia ogólnego, ukierunkowanej na rozwój kompetencji kluczowych. Wartość projektu 673 067,38 zł, dofinansowanie 605 760,64 zł. Zaplanowano realizację projektu w okresie od 1 grudnia 2020 r. do 30 czerwca 2022 r. Projekt ma na celu podniesienie jakości i atrakcyjności oferty edukacyjnej szkoły poprzez realizację nowoczesnych programów podnoszących kompetencje kluczowe i umiejętności uniwersalne uczniów (zajęcia dodatkowe edukacyjne, naukowo- techniczne i terapia SI dla uczniów), podniesienie kompetencji nauczycieli (kompleksowe szkolenia i wsparcie), doposażenie placówki w nowoczesne materiały dydaktyczne i narzędzia TIK, pracownie przedmiotowe oraz pomoc stypendialną dla uczniów. W 2021 r. w ramach projektu zakupiono wyposażenie do pracowni przyrodniczej, biologiczno-chemicznej, geograficznej i fizycznej oraz sprzęt TIK wraz z oprogramowaniem. Wyposażono również gabinet terapii SI. Nauczyciele podnosili swoje kwalifikacje w ramach szkoleń metodycznych i cyfrowych. Od września uczniowie biorą udział w dodatkowych zajęciach edukacyjnych i naukowo – technicznych. Jeden uczeń korzysta
z terapii SI. Rozpoczęto również wypłatę stypendium naukowego dla zdolnych uczniów.

5.12. Sposób i tryb realizacji zadań szkół podczas czasowego ograniczenia ich funkcjonowania

W związku z ogłoszonym stanem epidemii w 2021 r. edukacja odbywała się na odległość, hybrydowo lub stacjonarnie. Podczas nauczania zdalnego nauczyciele prowadzili zajęcia korzystając głównie z programu Microsoft Teams oraz z różnych platform edukacyjnych, np.: platforma edukacyjna MEN podręczniki.pl, MyEnglishLab, aplikacja Quizizz, Quizlet, liveworksheets, learningapps, kanał Youtube. Nauczyciele ze szkoły w Dubinach korzystali ze służbowych notebooków, natomiast uczniowie nie posiadający sprzętu komputerowego otrzymali wsparcie z UG Hajnówka oraz programu Zdalna Szkoła i Zdalna Szkoła+.

Rok 2021 r. uczniowie rozpoczęli od nauki zdalnej, następnie od 18 stycznia do 22 marca 2021 r. – klasy I-III szkoły podstawowej powróciły do nauczania stacjonarnego, a od 18 lutego 2021 r. na terenie szkoły za zgodą rodziców, realizowane były zajęcia rewalidacyjne dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego. Na czterech uczniów, dwóch uczestniczyło w ww. zajęciach. Od 22 marca uczniowie wszystkich klas uczestniczyli w zajęciach zdalnie, następnie zamknięto oddziały przedszkolne. Od 26 kwietnia rozpoczęto naukę w trybie hybrydowym w klasach I-III. W związku z poprawą sytuacji epidemicznej w kraju, przy zachowaniu reżimu sanitarnego od 4 maja 2021 r. nastąpił stopniowy powrót do stacjonarnej pracy szkoły. Najpierw od 5 maja do zajęć w trybie stacjonarnym wróciły wszystkie dzieci z klas I-III, natomiast od 17 maja uczniowie klas IV-VIII przeszli na naukę w tzw. systemie hybrydowym (50%/50%). 31 maja wszyscy uczniowie uczyli się już stacjonarnie w szkole.

W roku szkolnym 2021/2022 uczniowie rozpoczęli naukę stacjonarnie, natomiast od 20 grudnia 2021 r. ponownie nastąpiło zamykanie szkół i przechodzenie tryb nauki zdalnej. Tak jak
w poprzednim roku szkolnym podczas nauczania zdalnego korzystano ze służbowych laptopów oraz sprzętu zakupionego w ramach programu „Zdalna Szkoła”, opierając się przede wszystkim na aplikacji Microsoft Teams oraz e-Dziennik.

6. Kultura, sport i rekreacja

Gmina Hajnówka realizuje zadania z zakresu kultury, sportu i rekreacji samodzielnie lub za pośrednictwem samorządowej instytucji kultury, którą jest Gminne Centrum Kultury w Dubinach. Zgodnie z brzmieniem § 10, ust. 1 Uchwały Nr IV/13/15 Rady Gminy Hajnówka z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie połączenia instytucji kultury i nadania Statutu Gminnego Centrum Kultury - Nadzór nad działalnością Centrum sprawuje Wójt. W roku 2021 zadania z zakresu kultury były realizowane w oparciu o Statut Gminnego Centrum Kultury w Dubinach, regulaminu organizacyjnego, ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz w związku
z zaistniałą sytuacją epidemiczna w kraju wywołaną COVID-19 zgodnie z Rozporządzeniami Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Ministra Zdrowia, przy współpracy z Powiatową Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną w Hajnówce.

6.1. Streszczenie sprawozdania merytorycznego samorządowej jednostki kultury za 2021 r.

GCK prowadzi działalność w oparciu o 16 świetlic wiejskich wraz z terenami rekreacyjnymi okalającymi świetlice. Zatrudniało 9 pracowników w ramach umowy o pracę (8 pełnych etatów,
1 osoba 1/2 etatu), 2 pracowników na podstawie umowy zawartej z Powiatowym Urzędem Pracy (roboty publiczne) oraz 1 instruktora muzyki (umowa zlecenie).

Działalność kulturalno-oświatowa:

Przy GCK działają zespoły: „Żawaranki” (przy OSP Mochnate) oraz zespół wokalno-instrumentalny "LOTOS" z Dubin. Obie grupy, biorąc pod uwagę zaistniałą sytuację epidemiczną, nacechowaną licznymi obostrzeniami sanitarnymi, uczestniczyły w wydarzeniach kulturalnych
w regionie z powodzeniem reprezentując gminę Hajnówka.

W 2021 roku przeprowadzono 18 wydarzeń kulturalnych. Szereg zaplanowanych wydarzeń odwołano w związku z COVD-19 lub zostały zrealizowane zgodnie z zasadami sanitarnymi w innej formie (on-line).

Wydarzenia kulturalne (pikniki, festyny) promujące dziedzictwo kulturowe gminy Hajnówka realizowane były w oparciu o środki własne budżetu jak i pozyskane dofinansowanie.

Współpraca z mieszkańcami i organizacjami pozarządowymi - zrealizowane wydarzenia:

Styczeń - kultura zamrożona z powodu COVID-19.

Luty – (poluzowanie obostrzeń) zorganizowano rozstrzygnięcie konkursu plastycznego " Książka moją wakacyjną inspiracją". Podczas wydarzenia odbyło się spotkanie on-line z Tomaszem Samojlikiem, autorem książek o Żubrze Pompiku, (konkurs realizowany w 2020 roku- z powodu obostrzeń, rozstrzygnięcie przełożono na 2021 rok).

Marzec – maj – kultura zamrożona z powodu COVID-19. Wydano i dostarczono do mieszkańców kolejny numer biuletynu gminnego „Sprawy Gminne".

Czerwiec – grudzień – (poluzowanie obostrzeń):

Zorganizowano festyn w Dubinach pt. „Czerwcowy wieczór w Puszczańskiej Gminie”. Podczas festynu odbył się koncert tutejszych zespołów, zrealizowano warsztaty kulinarne we współpracy z GOPOS w Hajnówce oraz rozstrzygnięto konkurs plastyczny „Leśne krajobrazy w Gminie Hajnówka”. Podsumowano prace związane z renowacją elewacji GCK w Dubinach.
Wydano i dostarczono do mieszkańców kolejny numer biuletynu gminnego " Sprawy Gminne".
Zrealizowano LIVE programu "Lato z Radiem" z Orzeszkowa, we współpracy z Programem Pierwszym Polskiego Radia. Podczas audycji panie z KGW "Orzeszkowe Babeczki" i KGW "Nowosadki" opowiadały o tradycyjnej kuchni wschodniego Podlasia. Część muzyczną wypełnił zespół "LOTOS" z Dubin.
Zorganizowano koncert towarzyszący w Nowosadach, w ramach XIX Międzynarodowego Festiwalu Białowieskie Integracje Artystyczne „Peretocze 2021”, z udziałem litewskiej kapeli "Minge" z Litwy.
W ramach Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego „Wertep” wystawiono w Dubinach spektakl oraz zorganizowano koncert zespołów „Trio Akordeonowe” oraz „LOTOS”.
Zrealizowano Białoruski Festyn Ludowy w Mochantem (w ramach wieloletniej współpracy
z Białoruskim Towarzystwem Społeczno-Kulturalnym w Białymstoku).
Wydano i dostarczono do mieszkańców kolejny numer biuletynu gminnego „Sprawy Gminne”.
Zrealizowano, we współpracy z KGW „Orzeszkowe Babeczki” podsumowanie projektu „Podlaskie Pierniczenie, Pieprzenie i Lepienie w Orzeszkowie”.
Zrealizowano we współpracy ze Szkołą Podstawową w Dubinach 10. odsłonę prezydenckiej inicjatywy pn. „Narodowe Czytanie”.
Zorganizowano jubileusz 10- lecia istnienia zespołu folklorystycznego „Żawaranki”
w świetlicy wiejskiej w Mochnatem.
Zrealizowano warsztaty kulinarne w Gminnym Centrum Kultury w Dubinach.
Wydano i dostarczono do mieszkańców grudniowy numer biuletynu „Sprawy Gminne”.
Zaplanowano warsztaty kulinarne oraz Wieczór Andrzejkowy dla dzieci w Gminnym Centrum Kultury w Dubinach jak również warsztaty kulinarne w świetlicy w Starym Berezowie. Niestety z powodu COVID-19, wydarzenia te zostały odwołane.

Wszystkie zrealizowane inicjatywy odbywały się zgodnie z wytycznymi znajdującymi się
w Rozporządzeniach Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministra Zdrowia, Wojewody Podlaskiego oraz zgodnie z zasadami reżimu sanitarnego podyktowanymi stanem epidemii COVID-19.

Biblioteka Publiczna:

Na dzień 31.12.2021 r. księgozbiór biblioteki liczył 8401 pozycji – z czego przybyło 485 książek (100 pochodziło z programu dotacji Ministerstwa Kultury, 140 stanowił zakup ze środków samorządowych, 245 książek przyjęto jako dary). W 2021 r. zarejestrowano w bibliotece 152 czytelników. Bibliotekę w ciągu roku odwiedziło 1069 osób.

6.2. Działalność Wójta Gminy w zakresie upowszechniania kultury.

Zorganizowano szereg działań w zakresie upowszechniania kultury, między innymi:

- warsztaty plastyczne w Dubinach, na których tworzono kartki świąteczne,

- konkurs plastyczny dla dzieci z terenu Gminy Hajnówka, pt. „Leśne krajobrazy w Gminie Hajnówka" przy współpracy Nadleśnictwa Hajnówka i Gminnego Centrum Kultury w Dubinach,

- cykl dwumiesięcznych warsztatów wakacyjnych, pn. ”Aktywne Wakacje z Wójtem Gminy Hajnówka i Gminnym Centrum Kultury w Dubinach” podczas którego uczestnicy wyruszali na wycieczki do PSP w Hajnówce, odwiedzili Borysówkę Wieś Drewnianą oraz podróżowali kolejką wąskotorową,

- warsztatów z tworzenia ikon metodą transferu w Centrum Etnograficzno- Ekumenicznym
w Dubinach,

- wystawiono spektakl, w reżyserii Lucyny Smoktunowicz, pt. "Rzepka", przygotowany przez dzieci uczestniczące w aktywnych wakacjach,

- spotkanie z redaktor Programu Pierwszego Polskiego Radia Małgorzatą Raduchą,

- cykl warsztatów z robienia ikon metodą transferu w świetlicy w Lipinach.

W gminnej bibliotece publicznej zorganizowano „Noc Bibliotek”. Wydarzenie odbyło się w ramach VII edycji Ogólnopolskiej Akcji pod hasłem "Czytanie Wzmacnia".

W ramach XXXX Międzynarodowego Festiwalu Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej, przy współpracy mieszkańców wsi Trywieża, miał miejsce koncert towarzyszący w świetlicy wiejskiej
w Trywieży. Podczas koncertu zaprezentowały się: Chór młodzieżowy Parafii Prawosławnej Św. Jana Klimaka z Warszawy, Chór Parafii Prawosławnej Podwyższenia Krzyża Świętego z Fast oraz Chór Parafii Prawosławnej Zmartwychwstania Pańskiego z Siemiatycz.

Rozdystrybuowano w kwietniu specjalne wydanie biuletynu gminnego „Sprawy Gminne”.

6.3. Działalność Wójta Gminy w zakresie upowszechniania sportu i rekreacji.

W 2021 r., wzorem lat ubiegłych, działalność w zakresie upowszechniania sportu i rekreacji realizowana była poprzez tworzenie warunków dla mieszkańców do uprawiania aktywności fizycznej bezpośrednio w miejscu zamieszkania.

Miejscowości Czyżyki, Nowokornino oraz Chytra wzbogaciły się o siłownie zewnętrzne, wyposażone w sprzęty do ćwiczeń takie jak wioślarz i orbitrek.

W Czyżykach oraz Nowokorninie powstały place zabaw, wyposażone w bujak kucyk oraz huśtawkę. Ponadto w Czyżykach i Postołowie wybudowano altan jako miejsce do odpoczynku
i integracji społecznej. Inwestycje zostały zrealizowane ze środków własnych gminy, której łączna wartość wyniosła 32 279,67 zł.

7. Pomoc społeczna, polityka prorodzinna i senioralna

W roku 2021 zadania z zakresu pomocy społecznej, polityki prorodzinnej i senioralnej realizowano w oparciu o następujące uchwały Rady Gminy Hajnówka:

Uchwała Nr XXVIII/121/17 Rady Gminy Hajnówka z dnia 21 lutego 2017 r. w sprawie uchwalenia Program Aktywności Lokalnej Gminy Hajnówka na lata 2017 – 2023
Uchwała NR IV/19/18 Rady Gminy Hajnówka z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2019 – 2024
Uchwała Nr V/31/19 Rady Gminy Hajnówka z dnia 25 stycznia 2019 roku w sprawie podwyższenia kryterium dochodowego uprawniającego do świadczenia pieniężnego
z pomocy społecznej w formie zasiłku celowego na zakup posiłku lub żywności dla osób objętych wieloletnim rządowym programem „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2019-2023
Uchwała Nr V/32/19 Rady Gminy Hajnówka z dnia 25 stycznia 2019 roku w sprawie określenia zasad zwrotu wydatków w zakresie dożywiania w formie posiłku albo świadczenia rzeczowego w postaci produktów żywnościowych dla osób objętych wieloletnim rządowym programem „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2019-2023
Uchwała Nr XXI/159/20 Rady Gminy Hajnówka z dnia 18 grudnia 2020 roku w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2021
Uchwała Nr VII/54/19 Rady Gminy Hajnówka z dnia 29 marca 2019 roku w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Wspierania Rodziny na lata 2019-2021

Celem pomocy społecznej jest umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są oni w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Pomoc społeczna wspiera ich w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka. Zadaniem pomocy społecznej jest także zapobieganie trudnym sytuacjom życiowym przez podejmowanie działań zmierzających do usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem.

Pomoc społeczna polega w szczególności na przyznawaniu i wypłacaniu przewidzianych ustawą świadczeń, pracy socjalnej, prowadzeniu i rozwoju niezbędnej infrastruktury socjalnej, analizie i ocenie zjawisk rodzących zapotrzebowanie na świadczenia z pomocy społecznej, rozwijaniu nowych form pomocy społecznej i samopomocy.

Pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i samorządowej, współpracując w tym zakresie, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, Kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi.

Świadczenia z pomocy społecznej finansowane są z dwóch źródeł: budżetu państwa (dotacja celowa) oraz budżetu gminy (środki własne).

7.1. Pomoc Społeczna

7.1.1. Zasiłki

1) Zasiłek stały przysługuje pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, całkowicie niezdolnej
do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.

Zasiłek stały ustala się w wysokości:

w przypadku osoby samotnie gospodarującej – różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 701 zł miesięcznie.
w przypadku osoby w rodzinie - różnicy między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie.

Kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż 30 zł i wyższa niż 604 zł miesięcznie. Tą formą pomocy objętych zostało 27 osób i wypłacono świadczenia na kwotę 151 192,55zł.

Opłacano też składki zdrowotne za osoby pobierające zasiłki stałe - 24 osoby na kwotę 12 560,22 zł, które przekazywane były bezpośrednio do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Środki finansowe na wypłatę zasiłków stałych i opłacenia składki zdrowotnej pochodziły z dotacji państwa.

2) Zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń
z innych systemów zabezpieczenia społecznego przy spełnianiu kryterium dochodowego.

Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 50 % różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej od dochodu tej osoby lub kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.

Z tej formy pomocy skorzystało 91 rodzin i wypłacono kwotę 209 227,09 zł. Zasiłki okresowe otrzymały głównie osoby i rodziny, w których występowało bezrobocie oraz niepełnosprawność. Jest to zadanie własne gminy, na które otrzymuje dotacje.

3) Zasiłek celowy i specjalny celowy jest zadaniem własnym gminy o charakterze obowiązkowym jest wypłata zasiłków celowych na zaspokojenie podstawowych potrzeb bytowych, a w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków, leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu oraz sprawienie pogrzebu.

Pomoc w zakresie zasiłków celowych oraz zasiłków celowych specjalnych udzielona była na konkretne, uzasadnione przez podopiecznych potrzeby.

Wypłacono zasiłki celowe i specjalne celowe dla 52 osób na kwotę 35 673,46 zł (w tym zasiłki celowe na pokrycie wydatków powstałych w wyniku pożaru na łączną kwoty 3000,00 zł).

W 2021 roku podpisano umowę na realizację zadań z zakresu dystrybucji artykułów spożywczych do osób najbardziej potrzebujących w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa 2014-2020, Podprogram 2020 współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym, w ramach którego wydawane były nieodpłatnie artykuły żywnościowe. Warunkiem przyznania pomocy było spełnienie kryterium dochodowego wynoszącego odpowiednio:

- 1 542,20 zł w przypadku osoby samotnie gospodarującej, czyli dochód nieprzekraczający 220% kryterium dochodowego uprawniającego do korzystania z pomocy społecznej (tj. 701 zł).

- 1 161,60 zł w przypadku osoby w rodzinie, czyli dochód nieprzekraczający 220% kryterium dochodowego uprawniającego do korzystania z pomocy społecznej (tj. 528 zł).

170 mieszkańców gminy Hajnówka skorzystało z w/w pomocy.

W grudniu 2021 roku, w związku ze Świętami Bożego Narodzenia, obdarowano upominkami 200 samotnych i schorowanych osób z terenu gminy Hajnówka.

7.1.2. Realizacja Programu „Posiłek w szkole i w domu 2019-2023”

Program jest elementem polityki społecznej państwa w zakresie wsparcia finansowego gmin w wypełnianiu zadań własnych o charakterze obowiązkowym. Program służy poprawie poziomu życia rodzin o niskich dochodach, poprawie stanu zdrowia dzieci i młodzieży oraz kształtowaniu właściwych nawyków żywieniowych. W 2021 roku rzeczywista liczba osób objętych programem wynosiła 142 osoby, w tym z posiłków w szkołach skorzystało 44 uczniów, a z zasiłku celowego na zakup posiłku 75 rodzin. Ogółem poniesione koszty na dożywianie to kwota 70 841,65 zł (udział gminy to kwota 14 168,65 zł). Procentowy udział gminy w kosztach dożywiania wyniósł 20%.

7.1.3. Kierowanie i ponoszenie odpłatności za pobyt mieszkańców w domach pomocy społecznej

Opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej ponoszą:

mieszkaniec domu, nie więcej niż 70% swojego dochodu,
małżonek, zstępni przed wstępnymi,
gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej – w wysokości różnicy między średnim kosztem utrzymania w domu pomocy społecznej, a opłatami wnoszonymi przez mieszkańca domu oraz małżonka, zstępnymi przed wstępnymi.

W 2021 roku w domach pomocy społecznej przebywało 6 osób. Dopłata gminy wyniosła 157 063,04 zł.

7.1.4. Wydawanie decyzji administracyjnych, w sprawach świadczeniobiorców innych niż ubezpieczeni

Decyzje wydawane są na podstawie art. 7 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. W celu ustalenia sytuacji dochodowej i majątkowej świadczeniobiorcy, przeprowadza się rodzinny wywiad środowiskowy na zasadach i w trybie określonym w przepisach o pomocy społecznej. W 2021 roku wydano 9 decyzji administracyjnych przyznając prawo do ww. świadczeń dla świadczeniobiorców innych niż ubezpieczeni.

7.1.5. Praca socjalna

Praca socjalna jest podstawowym zadaniem pomocy społecznej realizowanym równolegle
z pozostałymi formami wspierania i udzielonymi świadczeniami. Ukierunkowana jest na pomoc osobom i rodzinom dla wzmocnienia lub odzyskania ich zdolności do funkcjonowania
w społeczeństwie, a także na tworzeniu warunków sprzyjających temu celowi. Niezbędne jest indywidualne podejście do każdej osoby, diagnoza jej potrzeb i możliwości oraz edukacja np. pomoc w załatwianiu spraw urzędowych, informowanie o prawach i uprawnieniach. W większości środowisk objętych w 2021 roku świadczeniami pomocy społecznej w formie zasiłków, czy też pomocy rzeczowej mieliśmy do czynienia z wystąpieniem jednocześnie wielu problemów wymagających wieloaspektowej interwencji. Bardzo często w parze z alkoholizmem występuje długotrwała choroba lub niepełnosprawność, podobnie długotrwała choroba często dotyczy osób bezrobotnych. Istotą diagnozy problemów społecznych w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej
w Hajnówce jest charakterystyka problemów z jakimi zgłaszają się interesanci do tut. Ośrodka.

7.1.6. Świadczenia rodzinne

Kwota świadczeń rodzinnych, których realizację zlecono dla GOPS w Hajnówce w 2021 roku wyniosła 1 197 530,31 zł w tym:

Świadczenia 1 046 856, 40 zł

Ubezpieczenie społeczne i zdrowotne 99 467,89 zł

3% na obsługę 35 706,02 zł

7.1.7. Świadczenie wychowawcze 500 +

Od 1 lipca 2019 roku świadczenie wychowawcze przysługuje na wszystkie dzieci do 18 roku życia, bez względu na dochody uzyskiwane przez rodzinę. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej
w Hajnówce na powierzone zadanie w 2021 roku przeznaczył kwotę 3 117 000,00 zł. Świadczenie przyznano dla 578 dzieci.

7.1.8. Pomoc materialna o charakterze socjalnym

Pomoc materialna o charakterze socjalnym jest kolejnym zadaniem powierzonym. W 2021 roku niniejszą pomoc materialną wypłacono dla 15 dzieci na łączną kwotę 12 500,00 zł.

7.1.9. Fundusz alimentacyjny

Realizacja świadczeń z funduszu alimentacyjnego została powierzona dla GOPS w Hajnówce. Świadczenia mogą otrzymywać osoby uprawnione, jeżeli egzekucja jest bezskuteczna, do ukończenia 18 roku życia albo w przypadku, gdy osoba uczy się w szkole lub szkole wyższej do ukończenia przez nią 25 roku życia, lub w przypadku niepełnosprawności - bezterminowo. Przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 900 zł.

W okresie od stycznia do grudnia 2021 roku wypłacono z funduszu alimentacyjnego świadczenia dla 4 wierzycieli na łączną kwotę 15 500 zł.

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Hajnówce podjął działania wobec 7 dłużników. Działania te polegały na ustaleniu sytuacji materialnej i rodzinnej dłużnika poprzez przeprowadzenie wywiadu. Ponadto Ośrodek wystąpił do gmin na terenie, których przebywają dłużnicy o podjęcie wobec nich działań. Dodatkowo prowadzona jest dokumentacja współpracy z komornikami sądowymi i innymi instytucjami w zakresie prowadzonych postępowań administracyjnych.

Tabela 9. Podsumowanie świadczeń GOPS Gminy Hajnówka.

Nazwa świadczenia	Kwota wydatkowana
*Świadczenie wychowawcze 500+*	3 260 000,00
*Świadczenia rodzinne*	1 182 030,31
*Fundusz alimentacyjny*	15 500,00
*Pomoc społeczna*	535 858,20
*RAZEM*	4 993 388,20

Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania SR za 2021 r.

Mieszkańcy i podopieczni gminy Hajnówka w 2021 r. otrzymali świadczenia w kwocie 4 993 388,20 zł.

7.1.10. Ogólnopolska Karta Dużej Rodziny

Ośrodek Pomocy Społecznej z mojego upoważnienia realizował również zadanie wynikające z ustawy z dnia 5 grudnia 2014 r. o Karcie Dużej Rodziny (Dz. U. z 2021 r. poz. 1744). Prawo do posiadania Karty Dużej Rodziny przysługuje wszystkim rodzicom oraz małżonkom rodziców, którzy mają lub mieli na utrzymaniu łącznie co najmniej troje dzieci. Rodzice mogą korzystać z karty dożywotnio. W roku 2021 wydano 7 rodzinom wielodzietnym 14 kart do zniżek oferowanych przez podmioty publiczne i niepubliczne.

7.2. Zadania z zakresu Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Gminie Hajnówka za 2021 r.

Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy
w Rodzinie na lata 2019 - 2024 przyjęto Uchwałą Nr IV/19/18 Rady Gminy z dnia 21 grudnia 2018 r. Zarządzeniem Nr 45/11 Wójta Gminy Hajnówka z dnia 30 czerwca 2011 roku na podstawie uchwały Nr VIII/32/11 z dnia 28 kwietnia 2011 roku w sprawie: trybu i sposobu powoływania
i odwoływania członków zespołu interdyscyplinarnego oraz szczegółowych warunków jego funkcjonowania, powołano Gminny Zespół Interdyscyplinarny działający na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie na terenie Gminy Hajnówka.

W skład Zespołu Interdyscyplinarnego wchodzą przedstawiciele:

- Ośrodka Pomocy Społecznej (pracownicy socjalni),

- Policji (dzielnicowy),

- Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim (kurator zawodowy),

- Służby Zdrowia (pielęgniarka środowiskowa),

-Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,

-Szkoły Podstawowej w Dubinach,

-organizacji pozarządowej (Stowarzyszenie Sympatyków Wsi Borysówka).

Działania w ramach Programu były oparte na realizacji poniższych celów:

Zmiana postaw mieszkańców Gminy Hajnówka wobec przemocy w rodzinie poprzez działania informacyjno-edukacyjne

Na terenie gminy Hajnówka rozpowszechniano informacje o instytucjach, osobach
i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym – działanie to było realizowane poprzez dystrybucję ulotek, plakatów skierowanych do ofiar przemocy w rodzinie.

Na tablicy informacyjnej GOPS były umieszczane plakaty, wykazy placówek udzielających pomocy ofiarom przemocy w rodzinie, informacje o możliwości udziału w programach korekcyjno-edukacyjnych w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Hajnówce, na stronie internetowej Ośrodka w zakładce - przemoc w rodzinie, umieszczone zostały numery telefonów do instytucji udzielających bezpłatne porady w zakresie przemocy oraz wykaz placówek udzielających tymczasowego schronienia w województwie podlaskim, rejestr jednostek specjalistycznego poradnictwa.

W dniach 22-28 lutego 2021 roku został zorganizowany przez fundusz sprawiedliwości - Tydzień Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem w ramach działania przeprowadzono dyżur w Lokalnym Punkcie Pomocy Pokrzywdzonym Przestępstwem w Hajnówce mieszczący się
w budynku MOPS oraz w Okręgowym Ośrodku Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem w Białymstoku podczas którego udzielono bezpłatnie porad osobom doświadczającym przemocy.

W Szkole Podstawowej w Dubinach w ramach realizacji celów profilaktycznych, wychowawczych podejmowano następujące działania:

- przeprowadzano z dziećmi indywidualne zajęcia terapeutyczne prowadzone przez psychologa
i pedagoga szkolnego,

- kształtowano właściwe postawy dzieci poprzez prowadzenie pogadanek na godzinach wychowawczych i egzekwowanie przestrzegania zasad obowiązujących w szkole,

- integrowano zespoły klasowe poprzez wspólne wyjazdy i imprezy szkolne,

- zorganizowano warsztaty dotyczące racjonalnego odżywiania w oparciu o program ”Gotuj się na zmiany” organizowany przez Winiary. Podczas zajęć przygotowano zdrowe posiłki, surówki, kanapki.

W styczniu 2021 roku Komenda Powiatowa Policji w Hajnówce przeprowadziła spotkanie
z uczniami Szkoły podstawowej w Dubinach, dotyczące bezpieczeństwa na drodze, zachowań ryzykownych.

We wrześniu 2021 r. zespół do spraw programu wychowawczo-profilaktycznego przeprowadził diagnozę potrzeb, według której stwierdzono, iż uczniowie mają trudności
z komunikacją, czasami stosują wobec siebie agresję słowną, nie zawsze radzą sobie z przekazem emocji.

W Gminnym Centrum Kultury w Dubinach w październiku odbyła się Noc Bibliotek pod hasłem ”Czytanie wzmacnia”. Była to akcja promująca czytanie, korzystanie z lokalnej biblioteki wśród dzieci.

W ramach wspólnego spędzania czasu wolnego i integracji mieszkańców:

- w lutym 2021 r. zorganizowano warsztaty plastyczne, podczas których stworzono kartki świąteczne,

- rozstrzygnięto konkurs plastyczny „Książka moją wakacyjną inspiracją”, podczas którego odbyło się spotkanie z Tomaszem Samojlikiem, twórcą książek dla dzieci,

- zorganizowano coroczny festyn wraz z koncertem zespołów w Dubinach pt. „Czerwcowy wieczór w Puszczańskiej Gminie”, na którym rozstrzygnięto konkurs zrealizowany we współpracy
z Nadleśnictwem Hajnówki „Leśne Krajobrazy w Gminie Hajnówka”,

- odbył się koncert w ramach XIX Międzynarodowego Festiwalu Białowieskie integracje Artystyczne „Peretocze”,

- odbyły się Aktywne Wakacje z Panią Wójt i Gminnym Centrum Kultury dla dzieci i młodzieży,
w ramach którego zorganizowano wyjazd do „Borysówki- Wieś Drewniana”,

- zorganizowano warsztaty kulinarne w Gminnym Centrum Kultury w Dubinach,

- odbyło się spotkanie z Panią psycholog na temat radzenia sobie ze stresem, podczas którego policjanci poruszyli temat nadużywania alkoholu i używek,

- zorganizowano podsumowanie wakacji wraz ze spektaklem dziecięcym oraz spotkanie z redaktorem programu pierwszego Polskiego Radia Małgorzatą Raducha w Dubinach,

- zorganizowano 40 Jubileuszowy Koncert we wsi Trywieża w ramach Międzynarodowego Festiwalu „Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej”, z błogosławieństwa Jego eminencji Wielce Błogosławionego Sawy Metropolity Warszawskiego i całej Polski.

Skuteczne i efektywne przeciwdziałanie przemocy w rodzinie poprzez wzmacnianie systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie

W 2021 r. wpłynęło do Zespołu Interdyscyplinarnego 15 ,,Niebieskich Kart” wszczętych przez Komendę Powiatową Policji w Hajnówce, które dotyczyły przemocy w rodzinie. Procedurą ,,Niebieskiej Karty” objęto łącznie 16 rodzin. Ponadto w 2021 roku członkowie Zespołu prowadzili 7 spraw związanych z procedurą Niebieskiej Karty z 2020 r.

W 2021 r. odbyło się 5 posiedzeń Gminnego Zespołu Interdyscyplinarnego w terminach: 12.02.2021 r., 30.04.2021 r., 29.07.2021 r., 21.09.2021 r.,16.11.2021 r.

Podczas wszczynania procedury Niebieskiej Karty w 2021 roku w 7 sprawach Komenda Powiatowa Policji w Hajnówce wydała nakaz natychmiastowego opuszczenia przez sprawcę przemocy wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia oraz zakaz zbliżania się do mieszkania i otoczenia ofiary na odległość 100 m. W 9 przypadkach zakończono procedurę Niebieskiej Karty na skutek ustania przemocy w rodzinie i uzasadnionego przypuszczenia
o zaprzestaniu dalszego stosowania przemocy w rodzinie, w 3 przypadkach zakończono procedurę
w wyniku braku zasadności podejmowania działań. W ramach Zespołu prowadzono rejestr wszczętej procedury Niebieskich Kart –A, rejestr wypełnionych Kart –C i D, protokołów posiedzeń ZI oraz prowadzono teczki indywidualne rodzin. Podejmowano wspólne działania podmiotów wchodzących w skład zespołu w środowisku zagrożonym przemocą mających na celu przeciwdziałanie przemocy w rodzinie. Sytuacja rodzinna ofiar przemocy domowej była systematycznie monitorowana przez pracowników socjalnych oraz dzielnicowego.

Zapewnienie osobom doznającym przemocy bezpieczeństwa i skutecznej pomocy

Pracownicy socjalni GOPS w Hajnówce objęli pracą socjalną wszystkie rodziny dotknięte przemocą domową (z 16 rodzinami prowadzono rozmowy informacyjno-motywacyjne), udzielali pomocy finansowej (2 rodzinom udzielono pomocy w formie zasiłku stałego oraz zasiłku celowego na zakup żywności). Wszystkie rodziny, w których założono NK zostały poinformowane
o możliwości skorzystania z bezpłatnej pomocy prawnej, psychologicznej świadczonej przez Lokalny Punkt Pomocy Pokrzywdzonym Przestępstwem mieszczący się w budynku MOPS
w Hajnówce zadanie realizowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Rodzinom przekazano informacje o punkcie bezpłatnej pomocy prawnej udzielanej przez adwokatów i radców prawnych
w budynku Liceum Ogólnokształcącego w Hajnówce. Rozpowszechniano informacje na temat telefonu zaufania Rzecznika Praw Dziecka, o Ogólnopolskim Pogotowiu dla Ofiar Przemocy
w Rodzinie ,,Niebieska Linia”, policyjnym telefonie zaufania. Zamieszczono informację na temat nieodpłatnej porady prawnej w powiecie hajnowskim oraz przekazywano broszury: ,, Przemoc
w rodzinie”, ,,Jak radzić sobie z przemocą” ,,Przemoc w rodzinie a alkohol”, ,,Przemoc w rodzinach z problemem alkoholowym”, całodobowy Dziecięcy Telefon Zaufania.

Podczas rozmów osobom doznającym przemocy udzielono informacji na temat możliwości skorzystania przez nie z terapii dla osób współuzależnionych w Poradni Leczenia Uzależnień
w Hajnówce oraz o możliwości skorzystania z zajęć korekcyjno-edukacyjnych dla sprawców przemocy organizowanych przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Hajnówce.

Na posiedzenia Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Hajnówce
w celu przeprowadzenia rozmowy motywującej do podjęcia leczenia odwykowego zaproszono 2 osoby nadużywające alkoholu. Osoby zaproszone nie stawiły się na posiedzenie, zostały poinformowane o możliwości skorzystania z nieodpłatnej terapii w Poradni Leczenia Uzależnień.

7.3. Zadania z zakresu Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii za 2021 r.

Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2021 przyjęto uchwałą Rady Gminy Hajnówka Nr XXI/159/20 z dnia 18.12.2020 r. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Hajnówce
w 2021 r. prowadziła postępowania zmierzające do orzeczenia obowiązku leczenia odwykowego wobec osób uzależnionych od alkoholu, które w związku z jego nadużywaniem powodują rozkład życia rodzinnego, demoralizują małoletnich, uchylają się od leczenia albo systematycznie zakłócają spokój lub porządek publiczny. Komisja prowadzi również profilaktyczną działalność informacyjną i edukacyjną dla dzieci i młodzieży. Przy planowaniu pomocy dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym dąży się do zintegrowania działań różnych instytucji zajmujących się pomaganiem dziecku i rodzinie. Dotyczy to przede wszystkim szkół, poradni psychologiczno-pedagogicznej, ośrodka pomocy społecznej, sądu rejonowego, policji oraz kuratorów zawodowych.

Cele programu gminnego:

Nadrzędnym celem programu było zapobieganie powstawaniu negatywnych zjawisk związanych z nadużywaniem alkoholu. Sugerowano rodzinom oraz osobom nadużywającym alkoholu korzystanie z pomocy terapeutycznej. Pracownicy socjalni ośrodka pomocy społecznej prowadzili rozmowy profilaktyczne w miejscu zamieszkania osób uzależnionych wspólnie
z dzielnicowym KPP w Hajnówce. Członkowie komisji nakłaniali do podjęcia leczenia odwykowego osoby uzależnione. Przeprowadzano wywiady środowiskowe w miejscu zamieszkania przez pracowników socjalnych GOPS.

Zadania gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, kierunki działania i sposoby ich realizacji

Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych przyjmowała zgłoszenia
o przypadkach wystąpienia nadużywania alkoholu, zapraszała na rozmowę osoby, w sprawie których wpłynęło zgłoszenie, kierowała na badanie przez biegłych w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i wskazania rodzaju zakładu leczniczego.

W roku 2021 odbyło się sześć posiedzeń komisji rozwiązywania problemów alkoholowych. Komisja rozpatrzyła 13 wniosków w sprawie leczenia odwykowego, które wpłynęły z Komendy Powiatowej Policji w Hajnówce, Prokuratury Rejonowej oraz od rodzin.

Na zaproszenie komisji w celu przeprowadzenia rozmowy motywującej do podjęcia leczenia odwykowego było zapraszanych 13 osób, zgłosiło się 8 osób.

Komisja opiniowała również wnioski o wydanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych.

Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej dla dzieci i młodzieży

Komisja dążyła do zintegrowania działań różnych instytucji zajmujących się na co dzień pomaganiem dziecku i rodzinie. Utrzymywano ścisły kontakt ze szkołami, poradnią pedagogiczno- psychologiczną, policją, sądem oraz kuratorami zawodowymi. W czasie roku szkolnego odbywały się apele i części artystyczne związane z zagrożeniami niesionymi przez alkohol. Szkoły posiadają opracowane „Szkolne programy profilaktyki”, w ramach których podejmowane przedsięwzięcia mają na celu zapobieganie zachowaniom problemowym oraz działania na rzecz zdrowia i bezpieczeństwa.

W drugiej połowie lutego 2021 r. były zorganizowane warsztaty plastyczne w Gminnym Centrum Kultury w Dubinach, podczas których tworzono kartki świąteczne.

Dnia 13.06.2021 r. w Gminnym Centrum Kultury w Dubinach odbył się „Czerwcowy wieczór
w Puszczańskiej Gminie” podczas którego odbyło się podsumowanie konkursu plastycznego „Leśnie krajobrazy w gminie Hajnówka”. Organizatorami konkursu byli Wójt Gminy, Nadleśnictwo Hajnówka oraz Gminne Centrum Kultury w Dubinach. W ramach realizacji Gminnego Programu Profilaktyki dzieciom została zorganizowana wycieczka do Wioski Tematycznej w Borysówce, która miała na celu pokazać dzieciom postawy opiekuńcze i jak umiejętnie odpowiadać „Nie używkom”.
Dzieci uczestniczyły również w realizacji programu profilaktycznego „ Nowy styl życia bez alkoholu i używek”.

W lipcu w GCK koncert w ramach XIX Międzynarodowego Festiwalu Białowieskie Integracje Artystyczne „Peretocze” w Nowosadach.

W dniu 05.08.2021 r. podczas Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Wertep przed GCK
w Dubinach przedstawiono spektakl teatralny. Jednocześnie odbył się Piknik Rodzinny jako forma alternatywnego spędzania wolnego czasu z rodziną.

Festyn Ludowy w Mochnatem we współpracy z BTSK w Białymstoku.

We wrześniu w GCK podsumowanie wakacji wraz ze spektaklem dziecięcym oraz spotkanie
z redaktor programu pierwszego Polskiego Radia Małgorzatą Raduchą w Dubinach.

Koncert Towarzyszący w ramach Międzynarodowego Festiwalu Dni Muzyki Cerkiewnej
w Trywieży.

W październiku - noc bibliotek w GCK w Dubinach.

W ramach profilaktyki w okresie wakacyjnym zorganizowano w Centrum Etnograficzno- Ekumenicznym w Dubinach cykl warsztatów, które miały na celu wskazać młodym ludziom i ich rodzinom nowych pasji i zainteresowań jako alternatywy spędzania wolnego czasu oraz wypracować umiejętność dokonywania racjonalnych wyborów.

Przy współpracy z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Hajnówce były organizowane warsztaty kulinarne w ramach organizacji działania „Aktywna integracja uczestników projektu
z otoczeniem”. Na spotkaniu była również pani psycholog, która przeprowadziła pogadankę
z mieszkańcami gminy na temat radzenia sobie ze stresem. Byli też policjanci, którzy poruszyli temat negatywnych skutków nadużywania alkoholu i używek.

Udzielano pomocy w postaci interwencji kryzysowej oraz specjalistycznego poradnictwa psychologicznego w formie rozmowy psychologicznej w związku z Covid-19.

Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w dniu 23.09.2021 r. przesłała materiały profilaktyczne – książki, poradniki, plakaty na temat jak skutecznie przestrzegać prawa
i nie sprzedawać alkoholu nieletnim.

Szkoła Podstawowa w Dubinach realizuje „Program dla szkół”, dla klas I-V, promujący zdrowe odżywianie. Wychowawcy i nauczyciele przedmiotów poruszali tematykę zdrowego stylu życia, zasad prawidłowego przygotowywania zdrowych posiłków, bezpieczeństwa w sytuacji epidemiologicznej COVID-19.

Klasa II wzięła udział w cyklu zajęć dotyczących podstawowych zasad profilaktyki zdrowia „Poznajemy swój organizm, Lepiej zapobiegać niż leczyć, Wiem co jem, Wolę wodę”. Uczniowie uczestniczyli w zajęciach wychowania do życia w rodzinie, gdzie poruszano tematykę okresu dojrzewania i problemów z nim związanych. Wychowawcy na początku roku szkolnego zapoznali uczniów ze Statutem szkoły, innymi regulaminami i szkolnymi procedurami, również zagrożeniami jakie niesie nie przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas epidemii Covid-19.

Uczniowie klasy III realizowali działania dotyczące racjonalnego odżywiania w oparciu
o program „Gotuj się na zmiany” organizowany przez Winiary. Poznali zasady zdrowego odżywiania, nie marnowania żywności. Korzystając z udostępnionych materiałów, uczniowie przygotowywali zdrowe posiłki, opracowywali własne przepisy na surówki, kanapki, inne potrawy, dzielili się nimi oraz wzajemnie zachęcali się do ich przygotowywania swoich bliskich.

Na początku roku szkolnego uczniowie uczestniczyli w zajęciach z pracownikami Komendy Powiatowej Policji w Hajnówce, dotyczących bezpieczeństwa na drodze i zachowań ryzykownych.

Wychowawcy prowadzili pogadanki dla uczniów i rodziców w zakresie postępowania w różnych sytuacjach zagrożenia.

W 2021 r. na zadania związane z realizacją Gminnego Programu Profilaktyki
i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii wykorzystano środki finansowe w wysokości 44 816,28 zł.

7.4. Realizacja Programu Aktywności Lokalnej na lata 2017 – 2023

Program Aktywności Lokalnej na lata 2017 – 2023 (dalej zwany: PAL) służy inicjowaniu aktywności lokalnej ukierunkowanej na samoorganizowanie się w celu rozwiązania konkretnych problemów występujących w środowisku lokalnym. Dokument został opracowany zgodnie
z zaleceniami Lokalnej Grupy Działania „Puszcza Białowieska” dotyczącymi przygotowania dokumentacji aplikacyjnej dla naborów ogłaszanych dla wniosków o przyznanie pomocy w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego w latach 2017 – 2020. We wdrażaniu PAL udział biorą organizacje pozarządowe działające na terenie Gminy Hajnówka – fundacje i stowarzyszenia oraz Gmina Hajnówka.

Klub Integracji Społecznej został powołany na podstawie Uchwały Nr XII/79/19 Rady Gminy Hajnówka z dnia 27 września 2019 r. Od dnia 08 października 2019 r. został wpisany do rejestru klubów integracji społecznej województwa podlaskiego pod numerem 8/2019. Utworzenie Klubu Integracji Społecznej w Dubiczach Osocznych wynika z Lokalnego Programu Rewitalizacji Gminy Hajnówka na lata 2017- 2023.

Celem utworzenia i prowadzenia Klubu Integracji Społecznej przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Hajnówce jest poprawa jakości życia mieszkańców gminy Hajnówka, w szczególności osób długotrwale bezrobotnych, zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym oraz biernych zawodowo. Poprzez podniesienie jakości i zwiększenie dostępności do infrastruktury społecznej służącej realizacji celów dotyczących włączenia społecznego i walki z ubóstwem. Reintegracja społeczna jest rozumiana jako działania mające na celu odbudowanie i podtrzymanie u osoby umiejętności uczestnictwa w życiu społeczności lokalnej, pełnienia ról społecznych w miejscu zamieszkania lub pobytu. Reintegracja zawodowa to działania mające na celu odbudowanie
i podtrzymanie zdolności do samodzielnego świadczenia pracy na rynku pracy.

W 2021 roku zorganizowano cykl spotkań dla mieszkańców Gminy Hajnówka, odbywały się one w obecności psychologa, doradcy zawodowego oraz funkcjonariusza policji KPP w Hajnówce. Każda przybyła osoba mogła skorzystać z usług i porad specjalistów. Spotkanie odbyło się zgodnie
z zasadami zachowania reżimu sanitarnego.

Realizując projekt pt. Klub Integracji Społecznej w Gminie Hajnówka RPPD.09.01.00-20-0442/2019 zakwalifikowano łącznie 23 osoby 12 kobiet i 11 mężczyzn, w tym 4 osoby niepełnosprawne. Uczestnicy skorzystali ze specjalistycznego wsparcia psychologicznego, doradztwa zawodowego, socjalnego, pośrednictwa prawa i pracy, warsztatów rozwijających kompetencje społeczno- zawodowe, kursów kompetencji cyfrowej, kursów zawodowych i staży
u pracodawców prowadzących do reintegracji społecznej i powrotu na rynek pracy. Wszystkie wskaźniki zostały osiągnięte.

Uczestnicy mieli okazję pojechać na wizytę studyjną do Pustelni Sękalik w Osmoli.

W ramach zadania pt. „Aktywna integracja o charakterze społecznym” były zorganizowane warsztaty kulinarne dla uczestników i osób z otoczenia z terenu gminy Hajnówka w Klubie Integracji Społecznej w Dubiczach Osocznych oraz w świetlicach wiejskich w Trywieży, Nowosadach
i Chytrej, jak również w Gminnym Centrum Kultury w Dubinach. Podopieczni Klubu Integracji Społecznej w Dubiczach Osocznych otrzymali finansowe wsparcie w formie zasiłków celowych jak również zwrot kosztów dojazdu.

W ramach integracji społecznej odbyło się spotkanie z psychologiem na temat zalet integracji w małych grupach społecznych oraz budowanie zaufania społecznego. W trakcie pogadanki uczestnicy mieli okazję zrobić świece żelowe z akcentem świątecznym.

Działalność Klubu Integracji Społecznej w Dubiczach Osocznych jest kontynuowana w 2022 roku.

7.5. Dzienny Dom Pobytu w Nowoberezowie

Gmina Hajnówka w 2021 roku zrealizowała projekt pod nazwą „Rozbudowa i przebudowa istniejącego budynku świetlicy wiejskiej w Nowoberezowie wraz ze zmianą sposobu użytkowania na dom dziennego pobytu”. Był on realizowany w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata 2014-2020 na podstawie umowy z Województwem Podlaskim nr UDA-RPPD.08.06.00-20-0506/20 z dnia 27.04.2021 roku. W ramach projektu dostosowano budynek do potrzeb prowadzenia domu dziennego pobytu, uwzględniając potrzeby osób niepełnosprawnych. Wykonano niezbędne roboty budowlane oraz zakupiono wyposażenie, zgodnie z kosztorysami ujętymi we wniosku. Placówka została przekazana do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
w Hajnówce i rozpocznie działalność statutową w 2022 roku.

8. Bezpieczeństwo i ochrona przeciwpożarowa.

Realizacja zadań służących porządkowi publicznemu i ochronie przeciwpożarowej
i przeciwpowodziowej stanowi zadanie własne gminy na podstawie art. 6 ust. 14 Ustawy
o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1372 ze zm.).

Poprawa bezpieczeństwa mieszkańców i obszarów Gminy Hajnówka stanowi jeden z celów Lokalnego Programu Rewitalizacji Gminy Hajnówka na lata 2017-2023. Gmina Hajnówka wykonuje zadania z zakresu poprawy bezpieczeństwa poprzez partycypację w inicjatywach Komendy Powiatowej Policji w Hajnówce oraz rozwijając potencjał Ochotniczych Straży Pożarnych Gminy Hajnówka.

Na terenie Gminy Hajnówka funkcjonuje 6 jednostek OSP, zarejestrowanych w Krajowym Rejestrze Sądowym, w tym w systemie Krajowym Systemie Ratowniczo – Gaśniczym zarejestrowanych pozostają 2 jednostki. W 2021 r. do OSP należało 132 członków, w tym kobiet 8, natomiast mężczyzn 124. Liczba członków honorowych wynosiła 43.

Wyjazdy w 2021 r.:

- OSP Mochnate: Pożar- 14, Miejscowe zagrożenia - 10, Ćwiczenia - 2

- OSP Nowokornino: Pożar- 22, Miejscowe zagrożenia - 18, Ćwiczenia - 2

- OSP Orzeszkowo: Pożar – 12, Miejscowe zagrożenia – 18, Ćwiczenia - 2

Przy OSP w Mochnatem działa 1 zespół artystyczny do którego należy 9 członków.

Tabela 10. Szkolenia w OSP w 2021 r.

	Liczba wyszkolonych	Liczba wyszkolonych w roku sprawozdawczym
Dowódcy OSP	11	0
Naczelnicy OSP	5	0
Strażacy ratownicy OSP	132
Kierowcy konserwatorzy sprzętu ratowniczego	16	0
Szkolenie podstawowe	122	11
Z zakresu ratownictwa technicznego	10	0
Z zakresu ratownictwa chemicznego i ekologicznego	0	0
Z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy	30

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Hajnówka

8.1. Stan mienia komunalnego jednostek OSP Gminy Hajnówka[6]

OSP MOCHNATE (KSRG)

Wyposażenie w sprzęt p-poż. – 274 756,51 zł

Samochody pożarnicze – 954 258,91 zł

- Mann (BHA 44LL) 2014 r. – średni specjalny samochód pożarniczy jednostki OSP Mochnate, należącej do systemu KSRG, dofinansowany ze środków Unijnych, biorący udział w akcjach ratowniczych na terenie gminy oraz powiatu hajnowskiego, wartość samochodu: 751 460,50 zł;

- Ford Transit (BHA 51FT) 2009 r. – lekki specjalny samochód pożarniczy, wyłoniony w ramach przetargu, biorący udział w akcjach ratowniczych technicznych i pożarowych jednostki OSP Mochnate, wartość samochodu: 159 800,00 zł;

- Jelcz (BHA G943) 1984 r. – średni samochód pożarniczy jednostki OSP, biorący udział w akcjach ratowniczych na ternie gminy oraz powiatu hajnowskiego, wartość samochodu: 26 453,75 zł;

- Star (BTR 9064) 1974 r. – średni samochód pożarniczy (czasowo wycofany z ruchu drogowego), wartość samochodu: 16 544,66 zł;

- Star (BTR 9381) 1967 r. – średni samochód pożarniczy – eksponat.

W 2021 r. zakupiono urządzenie gaśniczo-tnące Cutlanca CL-360K, odzież ochronną, rękawice specjalne oraz hełmy strażackie.

OSP NOWOKORNINO (KSRG)

Wyposażenie w sprzęt p-poż. – 158 974,62 zł

Samochody pożarnicze – 755 220,00 zł

- IVECO (BHA 77YT) 2019 r. - średni samochód pożarniczy GBA3/30 jednostki OSP Nowokornino, należącej do systemu KSRG, biorący udział w akcjach ratowniczych na terenie gminy oraz powiatu hajnowskiego, wartość samochodu: 755 220,00 zł.

W 2021 r. zakupiono odzież ochronną rękawice specjalne oraz hełmy strażackie.

OSP ORZESZKOWO

Wyposażenie w sprzęt p-poż. – 99 205,72 zł

Samochody pożarnicze – 851 248,5 zł

- Renault (BHA AV33) 2020 r. - średni samochód pożarniczy z napędem 4x4, biorący udział
w akcjach ratowniczych na terenie gminy oraz powiatu hajnowskiego, wartość samochodu: 818 248,50 zł;

- Star (BTR 9082) 1983 r. – średni samochód pożarniczy (czasowo wycofany z ruchu drogowego, wartość samochodu: 33 000,00 zł.

W 2021 r. zakupiono odzież ochronną, rękawice specjalne oraz hełmy strażackie.

8.2. Dotacje dla OSP

Wydatki na utrzymanie Jednostek OSP w 2021 wyniosły 364 647,44 zł, w tym:

- środki własne Gminy Hajnówka - 257 147,44 zł

- dotacje zewnętrzne – 107 500,00 zł

Dotacje Gminy Hajnówka:

OSP Orzeszkowo

6 000,00 zł – dofinansowanie zakupu drzwi garażowych w Remizie OSP;

1 068,12 zł – zakup ubrań specjalistycznych,

OSP Mochnate

99 999,00 zł – zakup urządzenia gaśniczo-tnącego CutLanca,

1 068,12 zł – zakup ubrań specjalistycznych,

OSP Nowokornino

25 000,00 zł dofinansowanie utwardzenia wjazdu przed budynkiem Remizy OSP

1 068,12 zł – zakup ubrań specjalistycznych,

KP PSP w Hajnówce

20 000,00 zł – dofinansowanie zakupu ciężkiego samochodu ratowniczo-gaśniczego.

Pozostałe wydatki związane z bieżącym utrzymaniem Jednostek OSP – 105 080,32 zł.

Pozyskane środki z zewnątrz dla Jednostek OSP:

Dotacje MSWiA- 20 000,00 zł, w tym::

- przygotowanie jednostek ochotniczych straży pożarnych do działań ratowniczo – gaśniczych. OSP Orzeszkowo – 5 000,00 zł - zakup wyposażenia osobistego i ochronnego

- dofinansowanie ze środków funduszu przeciwdziałania Covid -19

OSP Orzeszkowo – 5 000,00 zł dofinansowanie inwestycyjne – wymiana posadzki w remizie

OSP Mochnate – 5 000,00 zł - zakup wyposażenia osobistego i ochronnego

OSP Nowokornino – 5 000,00 zł - zakup wyposażenia osobistego i ochronnego

Dotacje KSRG- 22 000,00 zł, w tym:

- zapewnienie gotowości bojowej jednostki ochrony przeciwpożarowej włączonej do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego

OSP Mochnate - 5 000,00 zł – wyposażenia remizy oraz ubrania osobiste i ochronne.

OSP Nowokornino - 17 000,00 zł – dofinansowanie utwardzenia wjazdu przed budynkiem Remizy

Dotacja Marszałka Województwa Podlaskiego- 60 000,00 zł, w tym:

- dofinansowanie zakupu sprzętu ratowniczo - gaśniczego i umundurowania dla jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych

OSP Orzeszkowo, OSP Mochnate i OSP Nowokornino - 60 000,00 zł dofinansowanie zakupu sprzętu i umundurowania strażackiego,

Inne dotacje:

Dotacja z Funduszu Składkowego Ubezpieczenia Społecznego Rolników

- dofinansowanie wyposażenia wozów strażackich w ramach wspierania jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych z terenów wiejskich

OSP Orzeszkowo – 5 500,00 zł - zakup wyposażenia osobistego i ochronnego

9. Rolnictwo[7]

Gmina ma charakter leśno-rolniczy co znajduje odzwierciedlenie w strukturze użytkowania terenu. Na terenie gminy Hajnówka przeważają lasy stanowiące około 57% (z czego ponad 97% stanowią lasy publiczne) powierzchni gminy, natomiast użytki rolne obejmują około 38%. Pozostałą część, to jest około 5%, stanowią grunty i nieużytki. Wschodnią część gminy zajmują tereny leśne należące do Puszczy Białowieskiej. Obszary o szczególnych walorach przyrodniczych prawnie chronione stanowią ponad 60% powierzchni gminy.

Produkcja rolnicza uzależniona jest między innymi od dostępności gleb odpowiedniej jakości. W gminie Hajnówka podobnie jak, w powiecie Hajnowskim występują gleby ukształtowane
z utworów polodowcowych: gleby bielicowe, gleby brunatno ziemne, gleby płowe, gleby rdzawe, gleby oglejone, a w dolinach rzek i na torfowiskach gleby organogeniczne: czarne ziemie, gleby murszowe oraz torfy torfowisk przejściowych, niskich i wysokich. Stosunkowo niewielkie powierzchnie zajmują mady rzeczne. Największe powierzchnie stanowią gleby brunatne, brunatne oglejone i płowe. Gleby cechują się niską zawartością azotu, fosforu, potasu. Niedobory tych składników występują na 35% - 65% pow. użytków rolnych, w zależności od gminy. Według danych IUNG średni wskaźnik jakości przestrzeni produkcyjnej rolniczej na terenie gminy Hajnówka wynosi 63,2 punkty. Dla porównania w powiecie hajnowskim jest on równy 52,6 pkt, w województwie podlaskim jego wartość to 54,3 pkt., a w Polsce 66,6 pkt. Z punktu widzenia prowadzenia gospodarki rolnej, uwarunkowania w gminie Hajnówka są raczej dobre.

Struktura użytkowa powierzchni oraz ograniczenia prawne determinują funkcje ekonomiczne gminy, z których wiodącymi są produkcja rolna i leśna. Warunki dla rozwoju działalności rolniczej w gminie są dość dobre. Wynika to z dużego udziału żyznych gleb (IV klasa bonitacyjna) w strukturze gleb gminnych.

Wg Powszechnego Spisu Rolnego 2010 na terenie gminy Hajnówka funkcjonowało 1 123 gospodarstwa rolne (z czego 1 121 gospodarstw indywidualnych), w tym 878 o powierzchni ogółem powyżej 1 ha. Średnia powierzchnia gospodarstwa rolnego wynosiła 7,7 ha . W 2020 roku odbył się Powszechny Spis Rolny, jednakże Główny Urząd Statystyczny opublikował dotychczas jedynie dane częściowe. Nie podano danych w rozbiciu na poszczególne gminy.

W 2021 roku Gmina Hajnówka ubiegała się o dotację w ramach przedsięwzięcia pn. „Usuwanie odpadów z folii rolniczych, siatki i sznurka do owijania balotów, opakowań po nawozach i typu Big Bag”. W ramach dofinansowania z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej udzielono dotacji w kwocie 7 395,00 zł. Realizacja przedsięwzięcia w 2022 roku.

10. Ochrona środowiska naturalnego

Sprawy dotyczące ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej należą do zadań własnych gminy na podstawie art. 7 ust. 1 Ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559, ze zm.).

Lesistość

Zgodnie z danymi GUS powierzchnia lasów ogółem znajdujących się w granicach administracyjnych Gminy Hajnówka wynosi 16 567 ha., w tym lasy publiczne stanowią 16 154 ha,
a prywatne 413 ha. Lesistość gminy jest bardzo wysoka – 56,5 %.

Obszary chronionego krajobrazu obejmują 19 517 ha. Z czego rezerwaty przyrody obejmują powierzchnię 5 667 ha.

Na terenie Gminy Hajnówka występują formy ochrony przyrody, takie jak Obszar Natura 2000 Puszcza Białowieska, Obszar Chronionego Krajobrazu Puszcza Białowieska, rezerwaty (13), 37 użytków ekologicznych, 510 pomników przyrody, korytarze ekologiczne Puszczy Białowieskiej[8]. (UCHWAŁA NR XXVI/203/21 RADY GMINY HAJNÓWKA z dnia 29 października 2021 r.
w sprawie zniesienia formy ochrony przyrody dla pomników przyrody (Dz. Urz. Woj. Podl. z dnia
4 listopada 2021 r. Poz. 4191) zniosła formę ochrony przyrody, pozbawiając statusu pomników przyrody dla trzech drzew).

Powietrze

Dokumentem o charakterze strategicznym wyznaczającym kierunek inwestycji mających na celu poprawę jakości środowiska, a w szczególności – poprawy jakości powietrza jest Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Hajnówka na lata 2017-2023.

W 2021 roku Gmina Hajnówka zleciła zewnętrznej firmie opracowanie „Aktualizacji projektu założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla gminy Hajnówka na lata 2014-2029.

W 2021 roku Gmina Hajnówka zleciła zewnętrznej firmie opracowanie „Raportu z realizacji Programu ochrony środowiska dla Gminy Hajnówka na lata 2019-2029”. Raport obejmował dwa lata kalendarzowe, tj. 2019-2020.

W 2021 roku Gmina Hajnówka podpisała umowę z Urzędem Marszałkowskim Województwa Podlaskiego na realizację projektu pn. „Montaż instalacji fotowoltaicznych dla gospodarstw domowych Gminy Hajnówka”. W ramach projektu wykonano 83 instalacje fotowoltaiczne o łącznej mocy 296,93 kW.

Realizacja przedmiotowych działań wpisała się w realizację polityki rozwoju określonej
w dokumentach strategicznych Gminy Hajnówka. Strategia Rozwoju Gminy Hajnówka 2015 – 2020 – w szczególności zgodność z celem strategicznym C.4 Zmniejszenie emisji niskiej do powietrza oraz przedsięwzięcie nr 9 wg wykazu zadań inwestycyjnych.

Woda

Wody powierzchniowe:

Obszar Gminy zasilany jest głownie przez rzekę Leśną Prawą (prawobrzeżny dopływ Bugu) i jej dopływ Perebel i Chwiszczej spływającą w kierunku SE. Północno - wschodnią część Gminy zasila rzeka Łutownia - dopływ Narewki, zaś cieki wodne południowo-zachodniej części Gminy (rejon Orzeszkowa, Pasiecznik i Dubicz Osocznych) należą do dorzecza Orlanki - dopływu Narwi. Rzeki płyną wąskimi, ale bogato rozczłonkowanymi dolinami wypełnionymi namułami lub torfami.

Z udostępnionych danych przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, na terenie Gminy znajdują się wody powierzchniowe o złym stanie JCWP i zagrożonym ryzyku nieosiągnięcia celów środowiskowych[9].

Wody podziemne:

Zgodnie z podziałem Polski na 172 Jednolite Części Wód Podziemnych gmina znajduje się
w obszarze JCWPd nr 52 oraz 56. JCWPd nr 52 znajduje się w obrębie obszaru bilansowego Z-10 Narew od granicy państwa do Biebrzy. Główną zlewnią w obrębie jest Narew (II). Składa się
z czterech pięter wodonośnych[10]. Stan jednolitych części wód podziemnych (ilościowy, chemiczny, ogólny) został określony jako dobry. Znajduje to również potwierdzenie w dokumentacji prowadzonej przez Powiatową Stację Sanitarno – Epidemiologiczną – jakość wody pitnej w 2021 r. na terenie Gminy Hajnówka oceniona była dobra i przydatna do spożycia w poszczególnych wodociągach[11].

Susza:

Na podstawie analizy przeprowadzonej w Programie ochrony środowiska[12] stwierdzono, iż gmina jest narażona na wystąpienie:

a) suszy atmosferycznej w stopniu bardzo narażonym,
b) suszy hydrologicznej w stopniu bardzo narażonym,
c) suszy hydrogeologicznej w stopniu słabo narażonym,
d) suszy rolniczej w stopniu bardzo narażonym.

Łącznie oceniając stopień narażenia gminy na występowanie suszy stwierdza się najwyższy stopień – obszar narażony na cztery typy suszy. POŚ wskazuje na szereg przedsięwzięć możliwych do wdrożenia na terenie gminy zmierzających do poprawy bezpieczeństwa hydrologicznego.

Materiały szkodliwe – azbest:

Politykę lokalną w zakresie unieszkodliwiania i utylizacji azbestu reguluje Program Usuwania Azbestu i Wyrobów Zawierających Azbest Stosowanych na terenie Gminy Hajnówka na lata 2007 – 2032. Zgodnie z danymi zawartymi w bazie azbestowej na terenie tut. Gminy znajduje się 5316,11 ton takich wyrobów[13]. Sukcesywne zmniejszenie stanu następuje poprzez utylizację azbestu przez mieszkańców na ich koszt oraz przez Gminę Hajnówka przy udzielonej dotacji z WFOŚGiW.

W 2021 roku Gmina Hajnówka wnioskowała o 44 163,00 zł netto dotacji (70% kosztów kwalifikowanych z kwoty 63 090,00 zł netto). Wnioskowana kwota dotacji była uwarunkowana wskaźnikiem G określonym przez Ministerstwo Finansów dla Gminy Hajnówka. Gmina Hajnówka otrzymała 19 772,96 zł netto dotacji. Pozostała kwota w wysokości 15553,99 zł brutto było wkładem mieszkańców oraz kwota w wysokości 16521,81 zł brutto pochodziła z budżetu Gminy. W ogólnej kwocie zadania, tj. 51848,76 zł brutto zostało zutylizowanych 122,327 Mg płyt azbestowo-cementowych, zmagazynowanych na posesjach mieszkańców. Gmina Hajnówka prowadzi ciągłe działania w celu pozyskania dotacji na utylizację azbestu.

11. Gospodarka odpadami komunalnymi.

Gospodarka odpadami na terenie gminy realizowana jest na podstawie ustawy z dnia
14 grudnia 2012 r. o odpadach i ustawy z dnia 13 września 1996r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Na podstawie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach uchwałami Rady Gminy zostały określone zasady gospodarowania odpadami na nieruchomościach zamieszkałych
i nieruchomościach częściowo zamieszkałych. Gmina zobowiązana jest do odbierania
i zagospodarowania odpadów komunalnych z tych nieruchomości. Ustalona została opłata za odbiór i zagospodarowanie odpadów od mieszkańca nieruchomości zamieszkałej zróżnicowana
w zależności od tego czy odpady były segregowane czy też nie wykonywano obowiązku zbierania odpadów komunalnych w sposób selektywny (opłata podwyższona). Wprowadzono zwolnienie
z części opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi dla właścicieli budynków jednorodzinnych kompostujących bioodpady w przydomowych kompostownikach.

W myśl ustawy o odpadach, odpady komunalne zostały zdefiniowane jako odpady powstające
w gospodarstwach domowych, z wyłączeniem pojazdów wycofanych z eksploatacji, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych. Odpady komunalne powstają głównie w gospodarstwach domowych, ale również na terenach nieruchomości niezamieszkałych, jak: obiekty użyteczności publicznej (szkoły, przedszkola), infrastruktury (handel, obiekty turystyczne, usługi) oraz świetlice gminne, cmentarze, boiska sportowe, parkingi, przystanki.

Na terenie gminy Hajnówka funkcjonuje od dnia 01.07.2013 r. Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych, utworzony przy byłym wysypisku śmieci w Starym Berezowie. Odpady gromadzone są w kontenerach i odbierane przez PUK Sp. z o.o. w Hajnówce na podstawie umowy.

W 2021 roku zgodnie z ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, odbiór odpadów komunalnych i ich zagospodarowanie od właścicieli nieruchomości na terenie gminy Hajnówka realizowane było przez Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Sp. z o.o. , ul. Łowcza 4, 17-200 Hajnówka. Firma została wyłoniona w drodze przetargu nieograniczonego. Stawki za odbiór
i zagospodarowanie odpadów w 2021 roku uległy zmianie i wynosiły: 30 zł od osoby za formę selektywną i 60 zł od osoby jeżeli nie wypełniany był obowiązek zbierania odpadów komunalnych w sposób selektywny. Zwolnienie z części opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi dla właścicieli budynków jednorodzinnych kompostujących bioodpady w przydomowych kompostownikach wynosiło 10 zł od osoby. Głównym składnikiem kosztów jest wynagrodzenie Wykonawcy za usługi odbioru i zagospodarowania odpadów, które na podstawie opłaconych faktur w 2021 roku wyniosły 716 870,13 zł. Z tytułu opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi wpłynęło 726 625,22 zł.

Na dzień 31.12.2021 r. systemem zagospodarowania odpadów objętych zostało 1355 nieruchomości. Mieszkańcy u źródła w swoich gospodarstwach domowych segregują odpady na następujące frakcje:

- metale i tworzywa sztuczne, odpady wielomateriałowe,

- szkło,

- papier i tektura,

- popiół i żużel,

- odpady biodegradowalne.

Odpady zmieszane oraz segregowane były odbierane zgodnie z harmonogramem. W ciągu 2021 roku przedsiębiorstwo odebrało z terenu gminy Hajnówka 887,862 Mg odpadów (w 2020 r. 817,087 Mg). Z nieruchomości zamieszkałych – 642,34 Mg odpadów w tym 249,8200 – odpadów zmieszanych niesegregowanych, jest to minimalnie więcej niż w roku 2020 (249,5400 Mg w 2020 r.). Ponadto w ubiegłym roku zorganizowano odbiór elektrośmieci, których z terenu gminy odebrano 10,00 Mg (w 2020 - 6,3400 Mg) i odpadów wielkogabarytowych- 35,64 Mg (w 2020 r.- 26,4600 Mg). Z Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów w Starym Berezowie przekazano w 2021 r. do PUK Sp. z o.o. w Hajnówce – 67,782 Mg odpadów (w 2020 r.- 64,3970 Mg odpadów). Ilość odpadów zebranych z terenu gminy Hajnówka na podstawie indywidualnych umów z przedsiębiorcą wyniosła w 2021 r.177,74 Mg (w 2020 r. -164,0700 Mg).

Tabela 11. Ilość odpadów komunalnych wytworzonych na terenie gminy (w Mg) w 2021 r.

Lp.	Kod odpadów	Rodzaj odpadów	Ilość odpadów odebranych z posesji zamieszkałych	Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych	Ilość odpadów zebranych z terenu gminy Hajnówka na podstawie indywidualnych umów z przedsiębiorstwem
1	15 01 06	Zmieszane odpady opakowaniowe	118,5800	0,3400	7,1800
2	15 01 07	Opakowania ze szkła	93,0600	1,9200	4,3600
3	15 01 10*	Opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych lub nimi zanieczyszczone (np. środki ochrony roślin I i II klasy toksyczności – bardzo toksyczne i toksyczne)		0,3300
4	16 01 03	Zużyte opony		5,1000
5	17 01 01	Odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów			55,6800
6	17 01 07	Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia inne niż wymienione w 17 01 6		34,9120
7	17 06 04	Materiały izolacyjne inne niż wymienione w 17 06 01 i 17 06 03		6,6000
8	17 09 04	Zmieszane odpady z budowy, remontów i demontażu inne niż wymienione w 17 09 01, 17 09 02 i 17 09 03			2,8200
9	20 01 01	Papier i tektura	14,9200		7,5800
10	20 01 35*	Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne inne niż wymienione w 20 01 21, 20 01 23 zawierające niebezpieczne składniki (1)	8,2000	0,9600
11	20 01 36	Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne inne niż wymienione w 20 01 21, 20 01 23, 20 01 35	1,8000	1,0000
12	20 01 39	Tworzywa sztuczne/zanieczyszczone			1,3200
13	20 01 99	Inne niewymienione frakcje zbierane selektywnie	108,1400		0,0200
14	20 02 01	Odpady ulegające biodegradacji	12,1800		0,3800
15	20 02 03	Inne odpady ulegające biodegradacji			9,2800
16	20 03 01	Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne	249,8200		85,4000
17	20 03 03	Odpady z czyszczenia ulic i placów			1,9800
18	20 03 07	Odpady wielkogabarytowe	35,6400	16,6200	1,7400
		RAZEM:	642,3400 Mg	67,7820 Mg	177,7400 Mg

Nieruchomości niezamieszkałe, w tym miejsca prowadzenia działalności gospodarczej oraz budynki użyteczności publicznej, są zobowiązane do posiadania umowy na odbiór odpadów zawartej z firmą wpisaną do rejestru działalności regulowanej, prowadzonego przez Wójta Gminy Hajnówka. W 2021 roku ich liczba wynosiła – 6.

We wrześniu 2021 r. przeprowadzono kontrolę jakości dostarczanych usług komunalnych. Kontrolą objęto Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Sp. z o.o., ul. Łowcza 4, 17-200 Hajnówka, w zakresie:

posiadania bazy magazynowo- transportowej,
wyposażenia bazy magazynowo- transportowej,
posiadania wyposażenia umożliwiającego odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz jego odpowiedniego stanu technicznego,
utrzymania odpowiedniego stanu sanitarnego pojazdów i urządzeń,
wymagań technicznych dotyczących wyposażenia pojazdów,
prawidłowego postępowania z odebranymi odpadami komunalnymi.

Kontrola nie wykazała nieprawidłowości.

W okresie od września do października 2021 r. przeprowadzono kontrolę wykonywania obowiązków nałożonych na właścicieli nieruchomości, dotyczących pozbywania się odpadów komunalnych z terenu nieruchomości w miejscowościach: Olchowa Kładka (8 posesji) oraz Orzeszkowo (107 posesji). Zakres kontroli obejmował: sposób segregacji (kontroli podlegały pojemniki na odpady zmieszane oraz odpady selektywnie zebrane w workach) oraz posiadanie kompostownika na nieruchomościach, których właściciele zadeklarowali kompostowanie bioodpadów. W zakresie kontroli przydomowych kompostowników nie wykazano nieprawidłowości. Mieszkańcy otrzymali ulotki dot. zasady skutecznego kompostowania. W zakresie poprawnej segregacji w miejscowości Olchowa Kładka udzielono 1 pouczenia, natomiast w Orzeszkowie 30 pouczeń w zakresie poprawnej segregacji oraz dokonano rekontroli, w zakresie stosowania się do zaleceń. Błędy dotyczyły przede wszystkim umieszczania odpadów wielomateriałowych (np. kartony po mleku) we frakcji „PAPIER” oraz niedostatecznym przesortowaniu odpadów zmieszanych (tzn. w pojemniku na odpady zmieszane znajdowały się: puszki, butelki plastikowe lub wielomateriałowe, foremki aluminiowe, tacki bądź puste opakowania po żywności).

Gospodarka odpadami komunalnymi na terenie Gminy Hajnówka jest prowadzona prawidłowo. Zdecydowana większość odpadów komunalnych jest poddawana segregacji
i przekazywana do zagospodarowania. Mieszkańcy chętnie segregują odpady.

Właściciele nieruchomości, na których znajdują się zbiorniki bezodpływowe na nieczystości ciekłe, w celu ich opróżniania korzystają z firm posiadających zezwolenie na odbiór i transport nieczystości ciekłych. W 2021 r. wpis do Rejestru działalności regulowanej, prowadzonego przez Wójta Gminy Hajnówka posiadało 4 przedsiębiorstwa. Urząd Gminy Hajnówka prowadzi ewidencję zbiorników bezodpływowych oraz przydomowych oczyszczalni ścieków. Na terenie gminy Hajnówka funkcjonuje aktualnie 254 zbiorników bezodpływowych na nieczystości ciekłe (w 2020 r. - 307 zbiorników) oraz 75 przydomowych oczyszczalni ścieków.

12. Ochrona zwierząt

Zadaniem własnym Gminy Hajnówka jest między innymi zapewnienie opieki bezdomnym zwierzętom. Zadanie to było realizowane w ramach „Programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie Gminy Hajnówka w 2021 roku” uchwalonego przez Radę Gminy Hajnówka Uchwałą Nr XXIII/173/21 z dnia 26 marca 2021 r.

Odławianie, odbieranie, transport i utrzymanie bezpańskich zwierząt z terenu gminy Hajnówka realizowało wyłonione w drodze zapytania ofertowego Hajnowskie Stowarzyszenie Ochrony Zwierząt „CIAPEK”, ul. Słowackiego 29, 17-200 Hajnówka.

Całodobową opiekę weterynaryjną w przypadkach zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt realizował Gabinet Weterynaryjny Eugeniusz Rutkowski, ul. Lipowa 83, 17-200 Hajnówka.

W okresie od 1 stycznia 2021 r. do 31 grudnia 2021 r. Gmina Hajnówka zapewniła opiekę
6 psom – co stanowi koszt 10 299,00 zł i jest mniejszy w stosunku do roku poprzedniego - 15 320,00 zł (14 psów). Koszt świadczenia usług weterynaryjnych w roku 2021 wyniósł 90,00 zł. W ramach „Programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie Gminy Hajnówka w 2021 roku” dofinansowano zabiegi sterylizacji albo kastracji 5 psów i 10 kotów posiadających właściciela, co stanowi koszt 1 380,00 zł oraz zakupiono i przekazano społecznemu opiekunowi kotów karmę o wartości 129,18 zł. Usługę polegającą na odbiorze oraz utylizacji padłych zwierząt realizowała Zbiornica Skórzec Sp. z o.o., ul. Armii Krajowej 45, 08-114 Skórzec – całkowity koszt zadania wyniósł 4800,00 zł

W 2021 r. Gmina Hajnówka w ramach „Programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie Gminy Hajnówka w 2021 roku” wydatkowała łącznie kwotę ponad 16 000,00 zł.

Załączniki:

Inwestycje i projekty realizowane przez Gminę Hajnówka w 2021 r. w ramach wdrażania lokalnej polityki rozwoju z wykorzystaniem programów i środków zewnętrznych – zestawienie.

[1] Gmina Hajnówka nie uczestniczy w realizacji budżetu obywatelskiego, a zatem przedmiotowy zakres nie podlega opracowaniu.

[2] Dane Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Podlaski Oddział Regionalny. Biuro powiatowe w Hajnówce.

[3] Źródło: BDL, dostęp z dnia 21 kwietnia 2022 r.

[4] Dane Powiatowego Urzędu Pracy w Hajnówce (dostęp z dnia 21.04.2021).

[5] http://bip.ug.hajnowka.wrotapodlasia.pl/uchwal_rady/

[6] Dane na 31.12.2021 r.

[7] Zakres chronologiczny dla danych ogólnych ujętych w przedmiotowym zestawieniu jest uwarunkowany dostępnością danych Powszechnego Spisu Rolnego (przeprowadzony w 2010 r.). Dane PSR przeprowadzonego w 2020 r. na dzień sporządzenia niniejszego raportu nie zostały zagregowane.

[8] Program ochrony środowiska Gminy Hajnówka, Toruń 2018 r., s. 74 – 75.

[9] Tamże, s. 56 - 58.

[10] Tamże, s. 58.

[11] Źródło: dane Referatu inwestycji, zagospodarowania Przestrzennego i Gospodarki.

[12] Program Ochrony Środowiska, s. 63 – 64.

Metryka strony

Udostępniający: Urząd Gminy Hajnówka

Wytwarzający/odpowiadający: Gmina Hajnówka

Data wytworzenia: 2022-04-29

Wprowadzający: Redaktor BIP

Data modyfikacji: 2024-05-14

Opublikował: Redaktor BIP

Data publikacji: 2022-04-29

Drukuj do PDF

Drukuj